Ağızda Aft Yaraları Neden Çıkar? Ağız İltihabı İçin Bitkisel Çözüm

Aft, ağız için yaralara verilen genel bir isimdir. Asıl adı aftöz ülserdir ve birçok nedenden dolayı ortaya çıkabilir. Çok yaygın olarak görülen bir sağlık sorundur. Ağzımızın içini adeta bir yalıtım malzemesi gibi kaplayan mukoza tabakası üzerinde görülür ve bu tabakanın zarar görmesi nedeni ile ortaya çıkar. Burada oluşan tahriş nedeni ile ağız içerisinde yuvarlak ve renkli yaralar görülür.

Dudaklarda ve yanağın iç kısımlarında çıkabilir. En çok zayıf bağışıklık sistemi, vitamin ve mineral eksikliği, ergenlik döneminde hormonların dengesizleşmesi ve çölyak hastalığı nedeni ile ortaya çıksa da, çok farklı nedenleri de olabilir.

Kişi sürekli yanaklarını ısırıyorsa veya dışarıdan bir darbe almışsa da aft ortaya çıkabilir. Bulaşıcı değildir. Kadınlarda ve ergenlik çağındaki gençlerde daha sık görülür. Çok rahat bir şekilde tedavi edilir. Tek yapılması gereken doktora başvurarak ilaç veya merhem reçete ettirmektir. Eğer ciddi bir aft söz konusu değilse, evde uygulayabileceğiniz basit tedavi yöntemleri de bulunmaktadır.

Aft Nedir?

Çok farklı nedenler ile ortaya çıkabilen ağız yaralarına denir. Dudak içi ve iç yanaklarda ortaya çıkar. En yaygın ortaya çıkma nedeni zayıflayan bağışıklık sistemidir. Bir hastalık değildir ve bulaşmaz. İltihaplı bu dokular, genelde kendiliğinden geçer. Normalde 3 ile 7 gün arasında kendiliğinden geçer fakat ciddi boyuttaki yaraların iyileşmesi 2 ayı dahi bulabilir.

Aft Neden Olur?

• Bağışıklık sisteminin zayıflaması.
• Ağzın dışarıdan veya içeriden darbe alması.
• Mineral ve vitamin eksiklikleri
• Viral enfeksiyonlar.
• Herhangi bir gıdaya olan alerjiler.
• Hormon dengesizlikleri.
• Kadınlarda adet sorunları.
• Sodyum içeren diş macunu ve gargaralar.
• Ağza tam oturmayan implantların, tahrişe neden olması.
• Diş ve diş eti sorunları.
• Mide ülserine ve hatta mide kanserine de neden olan helicobacter isimli bakteriler.
• Behçet hastalığı.
• Çölyak hastalığı.
• B grubu vitaminlerinin eksikliği.
• Diş teli kullanımı.
• Takma diş kullanımı.

Ağız içerisinde aft görmeniz durumunda, yaralar iyileşesiye kadar domates, çilek, limon, portakal, mandalina, incir ve elma gibi asit oranı yüksek meyve ve sebzeleri tüketmemenizi öneriyoruz.

Aft Belirtileri Nelerdir?

• Konuşurken ağrı hissetmek. Konuştukça ağrının da artması.
• Sarı, beyaz veya gri şeklinde olan, etrafı kırmızı yuvarlak yaralar.
• Yara öncesinde ağızda karıncalanma hissi.
• Dil ve ağız arkasında görülen, ağrı ve yaralar.
• Ağzın dış bölümüne de yayılan yaralar.
• Halsizlik.
• Ateş ve yorgunluk.
• Lenf düğümlerinin şişmesi.

İlk belirtiler, erken evrede görülürken son 3 madde, sadece ilerlemiş aft ve ağız yaralarında görülmektedir.

Aft İçin Ne Zaman Doktora Gidilir?

Aft, genelde küçük boyutludur ve çevresi kırmızı bir çember ile çevrilmiştir. Bu yaralar, 1 veya en kötü 2 hafta içerisinde kendiliğinden geçer. Çok daha az görülen büyük aft yaraları ise daha büyük ve derindir.

Büyük aftlar, yuvarlak da olmayabilir. Şiddetli acıya neden olurlar ve tamamen iyileşmesi 2 aya kadar uzayabilir.

Genelde evde kendiliğinden geçse de, aft ciddiye alınması gereken bir şikayettir. Afta neden olan bakteriyel enfeksiyonlar, farklı sorunlara da yol açabilirler. Geçmeyen ve geçmesine rağmen sürekli tekrarlayan aftler, aslında bir sorunun belirtisidir. bu durumda hemen doktora başvurarak, gerekli tedavi yöntemini uygulamanız gerekir.

Aft Bulaşır Mı?

Boğaz ağrıları, virüs ve enfeksiyon kaynaklı olur ve bulaşıcıdır. Aft ise bu şekilde ilerlemez. Aft yaraları, hiçbir şekilde bulaşmazlar.

Aft Tedavisi Nasıl Yapılır?

Öncelikle hekim ağız içerisinden bir örnek alarak biyopsi yapmak isteyebilir. Buna ek olarak kan testleri de, afta neden olan etkeni gösterebilir. Vitamin, mineral eksiklikleri ve hormon dengesizlikleri, bu testler yardımı ile görülebilir. Bağışıklık sistemi zayıflığı, afta neden olan en büyük etkendir.

Aft tedavisi, genelde bir tedavi gerektirmez. Ciddi aft yaraları ise doktor gözetiminde tedavi edilmelidir. Ağzınızda küçük bir aft bulunuyorsa, ağız bakımınızı düzenli olarak yapmanız ve diş ipi kullanmanız, aftın hızlı iyileşmesi için yeterlidir. Tuzlu su veya çeşitli gargara ürünlerini de kullanabilirsiniz.

Ciddi aftlar için ise doktorunuz merhem veya ilaç tedavisi uygulanacaktır. Bu ilaçlar oldukça etkilidir ve iyileşme sürecini kat ve kat hızlandırmaktadır.

Antibiyotik, immün modülatörler, gümüş nitrat uygulaması ve çinko glukonat pastilleri de aft tedavisinde başvurulan yöntemler arasındadır.

Aft ve HIV İlişkisi

Sürekli tekrarlayan aftlar, masum olmayabilir. Aftın çıkıyor olmasının altında yatan sebep HIV virüsleri olabilir. Doktor, bu durumu değerlendirmeli ve ciddi aft vakıalarında mutlaka HIV testi yaptırmalıdır. Hasta aft ile beraber aynı zamanda diş etlerinde kanama görüyor, dişlerinde zayıflık hissediyor ve yutma sorunu yaşıyorsa, ağız kanserinin ilk evresini de yaşıyor olabilir.

Ağız kanseri nerede olur başlıklı yazımızdan, bu hastalık hakkında daha fazla detay da öğrenebilirsiniz.

Aft Olmaması İçin Neler Yapılmalıdır?

Aft yaralarının oluşumunu engellemek mümkündür. Bunun için sadece bazı yaşamsal değişiklikler yapmak gerekir.

• Örneğin aşırı baharatlı besin tüketen biriyseniz, bu baharatları azaltmanızda fayda olacaktır. Baharatlı gıdalara ek olarak asitli ve tuzlu yiyeceklerde sizin düşmanlarınız arasında.
• Aftın çıkış sebeplerinden ve hatta belki de en önemlilerinden birisi de strestir. Doktorunuz eğer aft tekrarlamalarının strese bağlı olduğunu belirtiyorsa, terapi görebilir veya strese neden olan her şeyi hayatınızdan çıkarabilirsiniz.
• Ağzınızda aft varken, diş fırçasını daha dikkatli kullanmalısınız. İltihaplı dokuya temas etmek, onun tahriş olmasına ve daha fazla yayılmasına neden olabilir. Doktorunuz, vitamin ve mineral eksikliği tespit ederse mutlaka takviye reçete edecektir. Bu takviyeleri, hiç aksatmadan kullanmaya da önem veriniz.
• Ne yediğinize her daim dikkat ediniz. Sağlıksız besinler, sizin en büyük düşmanınızdır.
• Günde 1 kere diş fırçalamak yetmez. Sabah kahvaltısı sonrasında ve akşam yatmadan önce mutlaka ağız bakımınızı yapınız.
• Günde 1 kere diş ipi kullanmak, iyi bir ağız bakımı için zorunludur.
• Diş doktoruna en kötü 6 ayda bir giderek, kontrollerinizi yaptırınız.
• Meyve ve sebze ağırlıklı besleniniz.

Ağız İltihapları İçin Bitkisel Çözümler

Aft yaralarının iyileşmesini hızlandırmak için evinizde, bir takım bitkisel kürleri uygulayabilirsiniz. Aşağıda, bu yaralara iyi gelen bazı yöntemleri listeledik.

Tuzlu su: Tuzlu su, antioksidan özelliğe sahiptir ve afta sebep olan mikroorganizmaları öldürür. Uygulamak için 1 bardak suya, 1 çay kaşığı su ekleyin. Günde 3 kere bu su ile gargara yapın. Suyun ağzınızda en az 1 dakika durmasını sağlayın. Daha sonra suyu tükürün, kesinlikle yutmayın.

Aloe Vera: Evlerimizdeki saksılarda dahi çok rahat ve hızlı bir şekilde büyüyebilen aloe vera, aslında bize sunulan bir mucizedir. Bu bitkinin özü, aft ve ağız iltihaplarının hızlı iyileşmesini sağladığı için çok faydalıdır. Bitkiyi direkt olarak yara üzerine sürebilir veya suyunu sıktıktan sonra, normal su ile seyrelterek de gargara yapabilirsiniz.

Siyah Çay: Marketlerde, tek demlik için hazırlanan siyah çay poşetleri bulunur. Bunun ile çayınızı demledikten sonra demliğin içerinden çıkarın ve biraz ılıdıktan sonra yaranın üzerine bastırın. Siyah çayın antioksidan özelliği, iltihaba neden olan bakteriler ile savaşmaktadır.

Yoğurt: Yoğurt içerisinde bulunan dost bakteriler, ağzımız içerisinde kendilerine yaşam alanı oluşturmuş olan zararlı bakteriler ile savaşır. Bu da aft ile savaşmanın en doğal yöntemidir. Yoğurdu tüketirken mutlaka sade tüketmeli ve yoğurta bir şey katmamalısınız. Aft ile en iyi mücadele, ev yapımı bir yoğurt ile yapılabilir. Hazır yoğurtlar, gereken içeriğe sahip değildir.

Her gün 1 kase ev yoğurdu tüketerek, hem sindirim sisteminizi düzenleyebilir, hem gerekli tüm kalsiyumu alabilir hem de aft gibi yaraların oluşma riskini düşürebilirsiniz. Yoğurt, 6. aydan sonra bebekler için de en faydalı besindir, onların da olası ağız içi yaralarını engeller.

Karbonat: Besinlerin kabarmasını sağlayan karbonat, ağız içinde çıkan iltihaplı yaralar ile de mücadele eder. Kabartma tozunu, direkt olarak yara üzerine uygulayabilirsiniz. Yaraya ulaşmanız zor ise, dişlerinizi kabartma tozu ile de fırçalamanız mümkündür. Karbonatı, su kullanarak macun kıvamına getirip, bu şekilde de yara üzerinde durmasını sağlayabilirsiniz.

Kivi: Tam bir C vitamini deposu olan Kivi, bağışıklık sistemini güçlendirir ve aft oluşum riskini düşürür. Var olan aftlar da kivi tüketimi ile daha kısa sürede iyileşecektir. Günde 2-3 adet kivi tüketimi, fazlası ile yeterli olacaktır.

Aft hakkında merak ettiklerinizi, aşağıdaki formu kullanarak sorabilirsiniz. Şikayetinizin kaç gündür sürdüğünü ve tedavi için ne gibi yollar izlediğinizi de bizimle paylaşabilirsiniz.