Biyopsi Ne Kadar Sürede Çıkar? Nasıl Yapılıyor?

Biyopsi, hastalıkları anlayabilmek veya tespit edebilmek adına hastalığın var olduğu bölgeden veya şüphelenilen bölgeden, parça alınması işlemdir. Alınan bu parça, çeşitli laboratuvar yöntemleri ile incelenir. Günümüzde en çok kanser hastalığının tespitinde kullanılan biyopsi, buna ek olarak enfeksiyon, sindirim, solunum ve boşaltım sistemlerine kadar birçok hastalığın da tanısını koymak için etkili bir yöntemdir.

Bölgesel anestezi uygulanarak yapılan biyopsi, iğne kullanılarak uygulanır. İşlem sırasında bir görüntüleme cihazından da yardım alınır. Parça alınacak organa veya dokuya göre, biyopsi süresi değişebilir.

Genelde en az 15 dakika, en çok ise 1 saat sürmektedir.

Biyopsi Neden Yapılır?

Hastalıklara tanı koymak için yapılır. Bunun için dokulardan veya organlardan parça alınır. Deriden, beyne kadar vücudun her alanından parça alınabilir yani her bölgemize biyopsi işlemi uygulanabilir.

Özellikle kanser hastalarında, laboratuvar testleri veya görüntüleme teknikleri, kesin bir tanı koyamayabilir. Bunun için net teşhis koymak adına hastaya biyopsi yapılmalıdır. Bu sadece kanser için değil birçok kompleks veya basit hastalık için de geçerlidir. Doğru tedavi yönteminin başlatılması için doktorların öncelikle doğru tanıyı koyması gerekmektedir. Bunun için biyopsi, sık başvurulan bir yöntemdir.

Kanseri hastalarına biyopsi yaparak sadece tanı konulmaz aynı zamanda hastalığın evresi, tipi, iyi huylu veya kötü huylu olması gibi birçok değer de ortaya konulabilir. Kanserin evresinin belirlenmiş olması, tedavi süreci için de çok etkili olacaktır.

Hangi Hastalıklar İçin Biyopsi Yapılır?

Kanser: Vücutta görülen doku farklılıkları, hekimlerde kanser şüphesi doğurabilir. Emin olmak adına biyopsi talep edilebilir.

Enfeksiyon hastalıkları: Enfeksiyon hastalıklarının derecesi ve tipini öğrenmek için yapılır.

Ağız içi yaralar: İlaç ve çeşitli tedavilere rağmen ağız yaraları geçmiyorsa, biyopsi yapılabilir.

Organ nakli: Nakil sonrasında, organ çalışmayı kabul etmezse, sebebini bulmak adına doktorlar biyopsi talep edebilir.

Akciğer sertleşmesi: Buna neden olan hastalıkları tespit etmek adına yapılır.

Şişlikler: Vücudun herhangi bir yerinde çıkan fakat ne olduğu anlaşılamayan şişlikleri tespit amaçlı yapılır.

Belirsiz hastalıklar: Görüntüleme testleri, laboratuvar testleri veya diğer teknikler denenmesine rağmen ne olduğu tespit edilemeyen hastalıklar.

Hepatit: Hepatit B ve C enfeksiyonlarında, karaciğerin aldığı hasarı tespit etmek için.

Hormonlar: Tiroid gibi bezlerin, hormon salgılamasına neden olan sorunlarının tespiti için.

Bunlar en yaygın nedenlerdir. Biyopsi, temel olarak herhangi bir doku veya organdaki hastalığı detaylı bir şekilde öğrenmek için yapılabilmektedir.

Biyopsi Nasıl Yapılır?

Biyopsinin yapım şekli, yapılacak olan organ veya dokunun bölgesine göre değişmektedir. Biyopsi, farklı teknikler ile uygulanabilmektedir.

Bunlardan birisi dışarıdan, iğne ile organlardan örnek almaktır. Bunun için öncelikle, organa giriş yapılacak olan deri yüzeyi temizlenir. Ağrı olmaması adına lokal anestezi yapılır ve cilt uyuşturulur. Örnek alınacak bölgeye küçük bir kesi atılır ve uyuşturulan bölgeye iğne ile girilerek, parça alınır.

Eğer iğnenin gireceği alan derin ise doktor burada, ultrason gibi görüntüleme yöntemlerinden destek alacaktır. Sadece küçük bir kesi ve ince bir iğne ile organdan örnek alındığı için diğer organ ve dokular hiçbir şekilde zarar görmez ve hastanın, hastanede yatması gerekmez.

Mide biyopsisi için yemek borusundan, bağırsak için makattan, akciğer için ise soluk borusundan giriş yapılır.

Biyopsi Türleri Nelerdir?

Onlarca farklı biyopsi türü bulunmaktadır. Bu türler, genelde organa ve doku bölgesine göre adlandırılır. Biz en yaygın olanları yazımızın devamında inceleyelim.

Karaciğer Biyopsisi: En çok Hepatit B ve Hepatit C enfeksiyonlarında uygulanan biyopsi yöntemidir. Burada hastalığa bağlı karaciğer değişiklikleri gözlemlenecektir. Biyopsi sonucunda, karaciğer kanseri tanısı da konabilmektedir. Biyopsi bu aşamada çok önemlidir zira kanser hastalıklarında erken teşhis fırsatını hastaya ve hekime sunar.

Hasta lokal anestezi ile uyuşturulur ve deri içerisine iğne ile girilir. Ultrason yardımı ile ilerleyen doktor, organdan parça alır. Çok nadir de olsa kanama olabilir.

Tiroid Biyopsisi: Tiroid bezinin hormon üretiminde yetersiz kalması veya çok fazla hormon üretmesi nedeni ile yapılabilir. Kanser şüphesi de tiroid bezine biyopsi yapılmasında önemli bir etkendir.

Ultrason eşliğinde yapılır. Cerrahi operasyon esnasında da yapılabilir.

Akciğer Biyopsisi: Tomografi veya ultrason eşliğinde yapılır. Akciğer lenf nodlarında veya bronşlarda herhangi bir sorun olup olmadığı kontrol edilir. İnce bir kamera ile doktor organı kontrol eder ve gerekli gördüğü alanlardan parça alır.

Zor bir operasyondur ve işlem sonrasında akciğer nadir de olsa zarar görebilir. Organda hava veya kan kaçağı riskine karşı, hasta en az 1 gün hastanede gözlem altında tutulur.

Böbrek Biyopsisi: Böbreğin doğru çalışmaması veya nakil sonrası uyum sağlayamaması gibi durumlarda yapılır. Ultrason kullanılır. Biyopsi öncesinde, hastanın kan değerleri ölçülmeli ve operasyon sonrasında da tekrar ölçülerek, karşılaştırılmalıdır. Hastanın 1 gün gözlem altında tutulması önerilir.

Kemik Biyopsisi: Lenfoma ve lösemi gibi hastalıklara tanı koyabilmek adına yapılmaktadır. Diğer tüm testlerde kansızlığın nedeni bulunamıyorsa, genelde biyopsi tekniğine başvurulur.

Biyopsi sonrasında, kemik iliğindeki hücre sayısı ve kanser evresi öğrenilebilir. Biyopsi, ağırlıklı olarak kalça kemiğine yapılmaktadır.

Biyopsi sadece iğne ile değil, ameliyat sırasında da yapılabilir. Bazı hastalıklarda, iğne ile alınan küçük parçalar tanı için yeterli olmayabilir. Bu durumda, kişinin ameliyat olması beklenir veya sadece cerrahi biyopsi için ameliyata alınır. Bu biyopsi sırasında, hastalıklı dokular veya organ parçaları tamamen çıkarılarak, hastalık da giderilmiş olur ve tekrar yeni bir tedavi sürecine veya biyopsi sonucuna gerek kalmaz.

Biyopsi İşlemi Ne Kadar Sürmektedir?

Biyopsi en az 15 dakika süren ve ortalama olarak 30 dakikada biten bir işlemdir. Dokunun ve organın bölgesine, hastanın kilosuna veya fiziksel durumuna göre, 1.5 saate kadar da uzayabilir.

Özellikle akciğer ve böbrek gibi hassas işlemler sonrasında, hastanın 1 gün boyunca hastanede müşahede altında tutulması önemlidir.

Biyopsi Sonucu Nedir?

Biyopsi sonucunda alınan parça, patoloji uzmanı tarafından çıplak gözle veya mikroskop yardımı ile incelenir. Bunun sonucunda bir rapor hazırlanır ve hastalığı takip eden ilgili doktora gönderilir.

Biyopsi sayesinde, doktorlar çok daha rahat tanı koyabilmektedir. Günümüzde kanser hastalıklarının büyük bölümü, biyopsi sayesinde keşfedilmektedir. Bu sayede, birçok hasta erken teşhis ile hayata tekrardan tutunabilmektedir.

Biyopsi Sonuçları Ne Kadar Sürede Çıkar?

Örnekler ilk olarak laboratuvara gönderilir. Burada örnekler ham halde değil, birkaç işlemden geçtikten sonra incelenmektedir.

Her laboratuvarın çalışma şekli farklıdır. Bu nedenle örneğin incelenmesi, hastalığın da türüne bağlı olarak en az 2 gün, en fazla ise 2 hafta sürmektedir.

Biyopsi Yaptırmanın Riskleri Nelerdir?

Biyopsi, genel olarak çok basit ve güvenli bir operasyondur. Nadir de olsa biyopsi sonrasında da bazı sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Bu sorunların en başında kanama, deri morarması, ağrı, yara yeri enfeksiyonları, komşu organ ve dokularda hasar veya akciğerde hava kaçağıdır.

Biyopsi sonrasındaki ağrılar, genel olarak 1-2 gün sonra geçmektedir. Enfeksiyon, hava kaçağı veya geçmeyen ağrı ve acılarda, mutlaka doktorunuz ile iletişime geçiniz.

Biyopsi Öncesi Bunları Yapın

Öncelikle endişe etmeyin. Biyopsi, kanser hücrelerinin diğer alanlara yayılmasına neden olmaz. Doktorlar, bu işlemi yaparken ileri teknoloji cihazlardan yardım almaktadır.

Biyopsi işlemi öncesinde, doktorunuzdan süreç hakkında bilgi alınır. Operasyonun nasıl yapılacağı ve sonrasında iyileşme sürecinin ne kadar süreceğine dair sorular sorabilirsiniz.

Eğer kansızlık, kanama ile alakalı bozukluklar, bağışıklık sistemi sorunları gibi hastalıklarınız var ise mutlaka operasyon öncesinde bunları doktorunuz ile paylaşmayı unutmayınız.

Hamile iseniz veya hamile olma durumunuz var ise operasyon öncesinde doktorunuzu bu konu hakkında bilgilendirin.

Kaç sulandırıcı ilaçları kullanıyorsanız, doktorunuza bu konu hakkında bilgi verin.

Kalın bağırsak biyopsisi öncesinde, uzun süren bir diyet uygulamanız ve ilaç kullanmanız gerekecektir. Bu diyetler ve ilaçlar düzenli olarak kullanılmazsa, muhtemelen tekrar biyopsi yaptırmanız gerekeceğini unutmayınız.

Biyopsi öncesinde yemek yeyip yiyemeyeceğiniz konusunda doktorunuzdan bilgi alınız. Bazı biyopsi türlerinde, işlem öncesinde uzun süre aç kalmak gerekmektedir.

Şeker hastası iseniz doktornuzu bilgilendirin.

Operasyon öncesinde, ağrı kesici ilaçlar kullanılacaktır. Bu ilaçlara karşı herhangi bir alerjiniz var ise mutlaka doktorunuza bilgi verin.

Umarım biyopsi sonucunuz temiz çıkar veya olası bir rahatsızlığınız erken teşhis edilerek, başarılı bir tedavi sürecine girersiniz.