Çayın Faydaları Nelerdir?

Dünya’daki çay tüketen 10 insandan 7 tanesi siyah çay, 2 tanesi ise yeşil çay tüketmektedir. Geri kalanlar ise beyaz çay ve oolong çayı tüketmektedir. Çayların aslında tamamı aynı bitkiden gelir, tek farkları hasat ve işlenme biçimlerinden kaynaklanmaktadır.

Çay, yüksek miktarda antioksidan maddeye sahiptir. Bu da çay tüketiminin metabolizmayı canlandırması ve virüs, bakteri kaynaklı hastalıklara karşı bizi koruması demektir. Çayın aynı zamanda damar sertliğine karşı mücadele ettiği, kolesterol seviyesini düzenlediği ve kanser gibi hastalıkları oluşum aşamasında durdurduğu da bilinmektedir.

Çay içerdiği amino asit ve kerotenoid gibi organik bileşenler ile zihinsel sağlığı da olumlu etki bırakmakta, cilt ve diş sağlığını da güçlendirmektedir. Herkesin de bildiği gibi sindirim sistemini de düzene sokmaktadır. Elbette çayın faydalarından yararlanmak için çayı doğru içmemiz gerekebilir. Çayın aşırı tüketimi veya çok sıcak tüketimi, faydasından daha çok zarar getirecektir.

Çay Nedir?

Bir ağaç türü olan Camellia Sinensis bitkisinden yapılır. Bu ağaç türü yaprak dökmez ve 4 yaşından itibaren ürün verir. Oldukça verimli bir bitkidir zira tekrar ekime ihtiyaç duymadan tam 50 yıl boyunca ürün verir. 100 yıla kadar yaşıyor olsa da, çay sanayisinde 50. yıldan sonra sökülmesine karar verilmiştir. Çok yüksek miktarda suya ihtiyaç duyar. Sürekli yağışın olmadığı bir yerde çay bitkisi büyümez.

Peki madem aynı bitki, neden ortaya farklı çaylar çıkıyor? Bunun sebebi ise hasat sonrasındaki süreçtir. Hasat yapıldıktan hemen sonra çay yaprakları oksitlenmeye başlar. Buradaki oksitlenme süresi, çayın tipini belirleyecektir. Bu oksitlenmeyi durdurmak için ısı veya buhar yöntemleri kullanılarak, çay yaprakları kurutulur. İşte evlerimize aldığımız çaylar da, bu yaprakların bu şekilde kurutulmuş halleridir.

Çayların bizde bağımlılık yapması ve sürekli içme isteği uyandırmasının sebebi ise, çay yapraklarının içerisinde doğal olarak bulunan kafein maddesidir.

Bu adı almış olmasının nedeni ise Çinlilerdir. Çayın ana vatanı Çin’dir ve bu bitkinin içilebileceğini de ilk kez Çinliler fark etmiştir. Onlar bu bitkiye ‘cha’ adını verdikleri için adı bize de çay olarak kalmıştır. Çayı Çinliler binlerce yıldır tüketmekteler ve hatta milli içecekleri olarak kabul etmekteler. Bizde ise ilk çay fabrikası Cumhuriyet’ten sonra Rize’de kurulmuştur.

Çay zannedilenin aksine, çok zengin bir vitamin ve mineral içeriğine sahiptir. içerisinde kateşinler, klorofil, flavonlar, kafein, liganlar, karbonhidrat, lipitler, protein, E vitamini, C vitamini, B2 vitamini, çinko, krom ve manganez bulunmaktadır. Ayrıca çok az besinde bulunan P vitamini, birkaç fincan çay içilmesi halinde %100 olarak karşılanır.

Yeşil Çay ve Siyah Çayın Farkı Nedir?

Siyah çay üretimi sırasında, çay yaprakları paramparça edilir ve kurutulmadan önce oksitlenmesi için bırakılır. Bu sırada yaprak içerisinde flavonoidler azalır.

Yeşil çayda ise oksitlenme aşamasına izin verilmez. Bu sayede antioksidan kaybı da çok az olacaktır. Siyah çaya göre daha az kafein içerir ve ana vatanı Hindistan’dır. Flavonoid miktarı siyah çaya oranla %20 daha fazladır.

Beyaz çay ise tomurcukların henüz olgunlaşmadan toplanıp işlenmesi ile elde edilmektedir. Bu toplama sırasında henüz çayın yüzeyinde halen beyaz tüyler bulunur ve çay da adını bu tüylerin renginden almaktadır. Değerlidir ve pahalıdır, birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır.

Oolong çayı ise ülkemizde neredeyse hiç bilinmez. Fermantasyon süresi yeşil çaydan daha uzun, siyah çaydan ise daha kısadır yani iki çayın arasında bir lezzete sahiptir diyebiliriz. Uzak Doğu’da çok tüketilmektedir.

Çayın Faydaları Nelerdir?

Çay tüm dünyaca ve özellikle Türkiye gibi bazı ülkelerde çok sık tüketilmektedir. Türkiye’de ortalama bir yetişkin, günde 10 çay bardağı civarında çay tüketimi yapmaktadır. Çay içerisinde bulundurduğu mikro besinler ile, kanser oluşumlarını önlemekte ve kalp damar hastalıklarına da olumlu etki bırakmaktadır.

Bunun nedeni ise işlenmesi sırasında ortaya çıkan iltihap giderici antioksidan maddelerdir. Çayda bulunan kafein ve florür gibi çeşitli maddeler de, yine antioksidan özellik taşımaktadır. Çay tüketimi zihinsel uyanık sağlar ve mide spazmlarını da giderir. Ayrıca ağrı kesici özelliği olduğu da bilinmektedir.

Şeker hastalarının da tüketmesi önerilir zira çay tüketiminin insülin direnci sağladığı ispatlanmıştır. Çay içerisinde bulunan antioksidan maddeler, yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlar ve diş çürüklerinin hızlı ilerlemesini engeller. Çay aynı zamanda iyi bir tansiyon düzenleyicisi olarak da bilinmektedir.

Çayın Kanser Üzerindeki Etkisi?

Kanser üzerinde en çok yeşil çayın etkili olduğu kanıtlanmıştır ve bu nedenle araştırmaların bir çoğu da bu çay üzerinde yapılmaktadır. Yeşil çayda bulunan polifenoller ve siyah çayda bulunan bazı organik maddeler, serbest radikallere savaş açmaktadır. Bu da kanser başlangıcı olan DNA hasarını engellemekte ve kanseri daha oluşum aşamasında yok etmektedir.

Elbette burada çayın içim şekli de çok önemlidir. Çayı zararlı maddeler ile veya alkol ile beraber kullanmak, çayın faydalarını ve kanser üzerindeki etkilerini de çok azaltmış olacaktır.

Düzenli olarak yeşil çay tüketen kişilerin yumurtalık ve meme kanserine yakalanma riskinin daha düşük olduğu bilinmektedir. Erkeklerde ise prostat kanserine yakalanma oranı, yeşil çay tüketen kişilerde daha düşüktür.

Çay mide kanseri ve kolon kanseri üzerinde de olumlu etkiler göstermektedir.

Siyah Çay Faydalı Mıdır?

Sürekli olarak yeşil çayı övüyor olmamız, siyah çayın da faydasız olduğunu göstermez. Siyah çayın düzenli içimi ve doğru demlenmesi de vücut açısından çok faydalıdır.

İlk bilinen faydası kalp sağlığını korumasıdır. Günde 3 kupa veya 6-7 çay bardağı çay içen kişilerin kalp krizi geçirerek ölme riski çok daha düşüktür. Çay aynı zamanda kolesterol dengeleyici olarak da bilinir. Düzenli çay içen kişilerin kötü kolesterolü, hiç içmeyenlere oranla %15 civarında daha düşüktür.

Kalp damar sağlığı açısından çok faydalı olan siyah çay, kan basıncını da dengelemektedir. Bu da yüksek tansiyon hastaları için faydalıdır. Özellikle yemekten sonra içilen orta demli bir çay, ileri yaşlardaki kişilerde tansiyona iyi gelmektedir.

Siyah çay, kadınlarda osteoporoz görülme riskini düşürür ve kemik erimesinin önüne geçer. Çay içerisinde bulunan antioksidan maddeler, vücuttaki kötü bakteriler ile savaşır ve bu da birçok hastalığın doğal olarak engellenmesini sağlar.

Çayın idrar akışını artırması, böbrek sağlığı içinde iyidir. Ayrıca çay içen kişilerin şeker hastalığından ve mide hastalıklarından da korunduğu ispatlanmıştır.

Son olarak çay içmek, kişideki stres seviyesinin düşmesine de yardımcı olmaktadır.

Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir?

Yeşil çayın faydaları neredeyse saymakla bitmiyor. Çaylar arasında en faydalısı olduğu kesindir ve mutlaka düzenli olarak tüketilmelidir. Şimdi aşağıda en dikkat çeken yeşil çay faydalarının listeliyor olacağız.

• Yaşlanma nedeni ile ortaya çıkan cilt kırışıklıklarının oluşumunu engellemektedir.
• Gözaltında yaşlılığa veya dış etkenlere bağlı olarak gelişen şişliklerin inmesini sağlar.
• Parkinson, demans ve anksiyete gibi hastalıklar ile savaşmaktadır. İçerisinde amino asitler ve kafein bu mücadelede çok etkilidir.
• Düzenli yeşil çay tüketimi yapan kişilerde, tip 2 şeker hastalığının gelişmesi %50 daha düşüktür.
• Diş eti kanamalarını engeller ve tüm diş eti hastalıklarına iyi gelir.
• HPV enfeksiyonları ile mücadele eder.
• İleri yaşlarda çok görülen eklem ve kıkırdak iltihaplarını engeller ve bunu içerisindeki polifenoller ile yapar.
• Yeşil çay, antioksidan özelliğe sahiptir. Bu da vücutta ortaya çıkan virüs ve bakteriler için kötü haberdir. Eğer boğaz enfeksiyonlarına kapılmış iseniz yeşil çay ile gargara yapabilirsiniz. Bu gargara aynı zamanda diş ağrısına da çok iyi gelmektedir. Çayın içerisinde bulunan kateşinler, çürük veya enfeksiyon bölgesindeki bakterileri öldürür.
• Yağ yakım özelliği bulunmaktadır, bunu da yağ oksidasyonunu teşvik ederek ve vücut metabolizma hızını artırarak yapmaktadır.

Beyaz Çayın Faydaları Nelerdir?

Bağışıklık sistemini çok güçlendirir. Ciltteki yaşlanmaya bağlı kırışıklıkları azaltır. Kan şekerini düzenler ve içerisindeki kateşinler sayesinde kemik zayıflığını engeller, özellikle kadınlarda ileri yaşlarda ortaya çıkan kemik erimesinin de önüne geçer.

Çok zengin bir kateşin ve florür kaynağıdır. Bu da bakterilere ölüm demektir. Özellikle ağız ve boğaz yolunda üreyen bakteriler ile savaşmakta, birçok hastalığı oluşum aşamasında yok etmektedir.

Çay Ağacı Yağı Nedir?

Çay ağacının yapraklarını, buharla damıttığımız zaman çay yağı elde ederiz. Bir ilaç niyetine kullanılan çay yağı; deri kesikleri, tırnak mantarı, akne ve haşere ısırıkları gibi sorunlara iyi gelmektedir. Yutulması risklidir ve birçok yan etkinin ortaya çıkmasına neden olur. Sadece cilt ürünlerinde kullanılmalıdır ve kullanılmadan önce bir dermatolog ile görüşülmesi önerilmektedir.

Çay Zayıflatır Mı?

Siyah çayın bir zayıflatma etkisi görülmemiştir fakat düzenli olarak yeşil çay tüketen kişilerin kan dolaşım hızı artmaktadır. Özellikle düzenli spor yapan kişilerin yeşil çay tüketmesi, yağ yakımını da sağlayacaktır. Yeşil çay, vücuttaki yağı direkt olarak yakamaz fakat vücudu bu yönde teşvik eder. Metabolizma hızlanması da zaten ekstra kalori yakımını sağlayan bir diğer etkendir.

Günde Ne Kadar Çay İçilmesi Normaldir?

Sağlıklı bir insan günde 6 fincana kadar siyah veya yeşil çay tüketebilir. Fazlası gereksizdir ve böbrekleri yorar. Fazla çay içmek, beyinde de bağımlılık yapabilir ve çay içilmeyen günlerinde yoğun baş ağrısı görülmesi beklenir.

Şeker hastaları, prostat kanseri hastaları, mide kanseri hastaları ve pankreas kanseri hastaları günde 5 fincan yeşil çay içmelidir. Elbette doktorun onayını aldıktan sonra.

Parkinson hastaları, ağız kanseri olan hastalar, kalp hastaları ise günde 3 ile 4 fincan yeşil çay tüketebilirler.

En İyi Çay Nasıl Demlenir?

Çayın lezzetli olması için en önemli kriter, suyun da lezzetli olmasıdır. Çeşme suyu yerine mutlaka içme suyu kullanmalısınız. Bu sayede mineral ve oksijen oranı yüksek bir çay içmiş olursunuz. Kullanacağınız su mutlaka ilk kez kaynıyor olmalıdır, önceden zaten kaynamış ve soğumuş olan suları tekrar kaynatarak çay demlemek, çayın aromasını bozacaktır zira o suda oksijen kalmamıştır.

Yaygın olarak metal demlik kullanılıyor olsa da, çay aslında ancak porselen demlikler ile lezzetli olabilir.

Her bir fincan için 2-3 çay kaşığı çay yeterlidir. Demleyeceğimiz suyu kaynattıktan sonra, demliği havaya kaldırarak biraz gezdirmek, suya fazladan oksijen kazandıracak ve çayı daha lezzetli hale getirecektir. Suyu çaya değil, çayı suya eklememiz de çay yapraklarının yanmasını engeller.

Demlendikten sonra çayın altı tamamen kapatılmamalı, çok kısık ateşte bekletilmelidir. Çay, demlendikten sonraki ilk 30 dakika lezzetini korur daha sonra tüketilmemelidir. 30 dakikadan sonra çay bakteri üretmeye başlar. Özellikle 3-4 saat sonra çay artık bakteri ve mantar yuvası olacağı için kesinlikle tüketilmemelidir.

Yeşil çayı demlemek ise çok daha kolaydır. Kaynatılmış suyu 3-4 dakika bekletin ve ısının 80 derece civarına düşmesini sağlayın. Yeşil çayı ekleyin ve 4 dakika bekleyin. Çayınız hazır olacaktır. Yeşil çayı 20 dakika civarında tüketmeniz önerilir, bekledikçe acıyacaktır.

Çayın Zararlı Mıdır? Zararları Nelerdir?

• Su yerine çay içmek, dehidrasyonu hızlandırır.
• Dişleri sarartır, sararma olmaması için yeşil çay tüketimi önerilir.
• Çok sıcak çay içmek, gırtlak ve yemek borusu kanserine yol açar.
• Çok çay içen kişilerde kalsiyum eksikliği ve bunun devamında kemik ermesi görülür.
• B grubu vitaminlerin emilimi güçleşir.  Bu nedenle emziren anneler ve gebeler çay içmemelidir.
• Kafein ve tanik asitler, demir emilimini azaltır. Yemeklerden sonra hemen içilmemeli en az 1 saat beklenmelidir.
• Siyah çayın aşırı tüketimi, böbrek taşına neden olabilir.
• Böbrek yetmezliği olan kişiler çay tüketmemelidir.
• Bekleyen çayda kafein oranı çok yükselir ve kabızlığa neden olabilir.
• Çok tüketen kişilerde titreme, kusma, bulantı, ishal, uykusuzluk, çarpıntı ve taşikardi görülebilir.
• Aç karnına kesinlikle tüketilmemelidir, çay içerisinde bulunan kateşinler mide bulantısına yol açabilir.

Siz günde ne kadar çay tüketiyorsunuz? Siyah çayı mı yoksa yeşil çayı mı tercih ediyorsunuz? Çay hakkındaki yorumlarınızı veya sorularınızı hemen aşağıdaki kutucuktan bizlere iletebilirsiniz.