Çıban Nasıl Geçer? Çıbanın İçinde Ne Var?

Tıp dünyasında fronkül olarak bilinen çıban, deri içerisinde veya yağ bezinde oluşan bir enfeksiyon durumudur. Enfeksiyon ile savaşan vücut, burada irin biriktirir ve deri yüzeyi giderek şişer. Genelde geçici olsa da, bağışıklık sistemi yeterince güçlü olmayan kişilerde ağır bir enfeksiyon hastalığına dönüşebilir.

Çıbana, sıcak uygulama yapmak faydalıdır. Bu hem acıyı azaltır hem de çıbanın bir anca önce patlamasını sağlar. Çıban tedavisi ilaçlar ve merhemler ile yapılmaktadır. En çok kullanılan ilaçlar ise antibiyotiklerdir. Çıban patlamıyor ve artık kişinin hayatını olumsuz etkileyecek kadar büyük boyutlara ulaşmış ise cerrahi operasyon ile kesilir ve içerisi temizlenir.

Çıban Nedir?

Çıban, deri içerisinde oluşur. Derinin görevlerinden bir tanesi de vücudumuz ve kan dolaşım sistemimiz için zarar olacak birçok bakteri ve virüse karşı adeta bir zırh görevi yapmasıdır. Zırhımız üzerinde yani derimizde oluşan bir çatlak, bu zararlı mikropların bünyemize dahil olmasına neden olur.

Bu virüs veya bakteriler, kıl keseciğine veya yağ bezlerine girerler. Bakteriler hızla ürer ve bağışıklık sistemi olaya dahil olur. Bu durum işte çok sancılı bir irin torbası olan çıbanların ortaya çıkmasına neden olur. Çıban vücudun her yerinde çıkabilir. En çok kalça ve yüzde çıkmaktadır. Tedavisi ise çıbanın boyutuna ve kişinin öyküsüne göre değişebilmektedir.

Çıban Neden Çıkar?

Vücudumuza giren tüm zararlı mikroorganizmalar ile vücudumuz tarafından oluşturulan akyuvarlar yani beyaz kan hücreleri savaşır. Virüs ve bakteri gibi zararlı canlılar, eğer bir şekilde derimizi aşıp vücudumuza girmeyi başarmış iseler beyaz kan hücreleri, alarm durumuna geçer ve bu canlılara savaş açar.

Bağışıklık sistemimiz güçsüz ise veya deride açılmış olan açıklık, çok büyük ise vücudumuz enfeksiyon kapabilir.

Çıbanların gireceği deri aralıklarını, büyük yaralar olarak düşünmeyin. Bir sinek ısırığı bile milyonlarca bakterinin vücudunuza girmesi için fazlası ile yeterlidir. Beyaz kan hücreleri, sağlıklı bir insanda bu zararlı organizmalar ile savaşır ve ortaya ölü milyonlarca bakteriden oluşan bir yığın kalır. İşte bu da çıban içerisinde dolan irindir. Bu irin, biriktikçe bölgede çok rahatsız edici bir ağrıya neden olacaktır.

Çıbanın çıkmasına neden olan bazı yan etkenler ve hastalıklar da bulunmaktadır.

Obezite nedeni ile oluşan cilt tahrişleri, çok terleme ile oluşan yaralanmalar, diyabet hastalığı, börek yetmezliği olan kişiler ve egzama gibi deri hastalığına sahip olan bireyler de de çıbana daha sık rastlanır.

Ayrıca bağışıklık sistemi, bir şekilde güçsüz olan kişiler de maalesef çıban ile daha fazla muhatap olurlar.

Çıban Bulaşır Mı?

Çıban hastalığı, bir bakteri dolayısı ile oluşur ve bu bakteri staphylococcus aureus olarak isimlendirilmiştir. Herhangi bir deri teması ile bulaşması kolaydır. Bu öpüşmek, aynı elbiseyi giymek veya aynı yatakta yatmak gibi temaslar ile olabilir. Hatta sadece tuttuğumuz bir kapı kolu veya bastığımız bir asansör düğmesi ile de kolayca bulaşabilir.

Çıban kötü bir şey değildir ve aslında bir sonuçtur. Vücudunuzun zararlı virüsler ve bakteriler ile savaşıp, galip geldiğinin bir göstergesidir. Beyaz kan hücreleriniz, bu zararlı düşmanların yayılmasını engellemiş ve birçoğunu öldürerek aynı yerde toplamayı başarmıştır. Burada önemli olan bu irin maddesinin boşalmasını ve vücut dışına çıkmasını beklemektir. Bilinçsizce yapılan patlatmalar, durduk yerde enfeksiyon kapılmasına neden olabilir.

Çıban Belirtileri Nelerdir? Çıbana Hangi Doktor Bakar?

• Deride bir şişlik çıkması, ortasının beyaz veya sarı renkte olması.
• Deride çıkan bu şişliğin, ağrı yapması ve ortalama olarak leblebi büyüklüğünde olması.
• Çevresinde kızarıklık ve hatta ısı artışına neden olması.
• Giderek büyümesi ve büyüdükçe daha çok ağrıması.

Uzun süren çıbanlar, ateş ve titreme gibi belirtilere de yol açabilmektedir. Uzun sürme durumu, bağışıklık sistemi zayıf kişilerde görülmektedir. Bunun nedeni, akyuvarların zararlı maddeleri bir türlü bitiremiyor, savaşı kazanamıyor olmasıdır.

Çıban rahatsızlığı için hastanelerde gidilmesi gereken yer cildiye bölümüdür. Eğer çıban yüz gibi kritik bir bölgede ise, sayısı birden fazla ise, geçmesine rağmen sürekli geri çıkıyorsa, giderek büyüyor fakat patlamıyorsa, beraberinde ateş ve titreme gibi belirtileri varsa ve çıktığından itibaren 2 hafta geçmesine rağmen hala yok olmamışsa, mutlaka doktora başvurmanız gerekecektir.

Çıban Nasıl Geçer? Çıban Tedavisi

Çıbanların büyük bölümü, hiçbir tedaviye ihtiyaç duymadan kendiliğinden geçer ve tekrarlamaz. Bu elbette tek bir çıban için geçerlidir.

Eğer kişinin vücudunun birçok yerinde çıban varsa ve bu çıbanlar artık sürekli kendilerini tekrarlıyorsa, bu durum kişideki bağışıklık sisteminin zayıflamış olmasına işaret edebilir. Bu durumda hastalığın kendiliğinden geçmesi beklenmemeli ve bir an önce uzman bir cildiye hekiminden randevu alınmalıdır.

Özellikle çocuklarda çıkan çıban, çocukların sosyal yaşamlarının darbe almasına ve psikolojilerinin bozulmasına neden olabilir. Çıban tek çıkıyor fakat sürekli tekrarlıyorsa, mutlaka tedavi edilmesi gerekir zira bu durumda, tekrarlama sürekli gerçekleşecektir.

Çıban, ilk olarak kaşıntı ile ortaya çıkar ve irin topladıkça şişmeye başlar. Olgunlaşma aşamasında ise patlayarak, içindeki tüm irini dışarıya atar. Patladıktan sonra tekrarlamaması adına temiz bir bez ile çıban ve çevresi silinmelidir. Kesinlikle el ile dokunulmamalıdır.

Çıbanın bir anca olgunlaşıp patlaması için çıban bölgesini ısıtabilirsiniz. Bunu yine temiz ve sıcak bir bez ile sağlayabilirsiniz. Bezlerin temiz olması, çok ama çok önemlidir. Günde 4-5 kez yapacağınız ısıtmaların en az 15 dakika boyunca sürmesine önem veriniz.

Isıtma işleminin amacı, çıban ve çevresindeki kan dolaşımını hızlandırarak, bölgeye gelecek olan beyaz kan hücrelerinin işlerini kolaylaştırmaktır. Bölgeyi ısıtmanın bir diğer avantajı da çıban kaynaklı olan ağrıyı azaltmaktır.

Çıban İlaçları ve Kremleri

Çıban tedavisinde kullanılan kremler, antibiyotik özellik içerirler. Bu sayede ilaçların vereceği yan etkilerden kurtulmuş olursunuz. Direkt olarak çıbana nüfuz edeceği için çok daha hızlı bir tedavi sağlar.

Hekiminiz çıbanın durumuna göre ağızdan antibiyotik de reçete edebilir. Özellikle büyük çıbanlarda bu yöntem denenmektedir. Sürekli tekrarlayan çıbanlar, kişinin bağışıklık sisteminin çöktüğünü işaret edebilir ve bu nedenle antibiyotik ilaçları kullanılır.

Çıban Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Çıban eğer olgunlaşmış olmasına rağmen kendiliğinden geçmiyorsa, cerrahi operasyon gerekebilir. Operasyonda çıban bölgesine bir kesi atılır ve içerisindeki irin boşaltılır. Bu sayede antibiyotikler, kalan irinler ile daha rahat mücadele eder ve hastalık hemen iyileşir.

Çıbanın erken dönemde patlatılması tehlikelidir, bu durum bakteri veya virüslerin kana karışmasına neden olabilir ve bu da enfeksiyon durumunu ortaya çıkarır. Özellikle baş bölgesindeki çıbanlarda bu konu daha hassastır zira beynin enfeksiyon kapmasına neden olunabilir. Baş bölgesinde bir çıban görürseniz hemen doktora başvurmanız gerektiğini unutmayınız.

Evde Çıban Tedavisi – Çıban İçin Bitkisel Tedaviler

Çıban, yazımızın başlarında da belirttiğimiz gibi çoğunlukla kendiliğinden geçer. Yukarıdaki önemli belirtiler, baş bölgesinde bulunan çıbanlar gibi durumlarda, evde tedavi yöntemleri geçersizdir zira bu durumda doktor gözetimi şarttır.

Evde uygulanacak bitkisel yöntemler, sadece çıbanın daha erken olgunlaşmasını ve patlamasını sağlar. Tedavi sürecini hızlandırır da diyebiliriz. Elbette bitkisel tedavi yöntemlerinin tıbbi bir dayanağı yoktur, mutlaka doktora danışıldıktan sonra uygulanmalıdır.

Çoğumuzun evinde bulunan zerdeçal tozu, çıbanın erken olgunlaşmasını sağlar. Bunu gerçekleştirmek için tozu su ile karıştırmalı ve günde 2 kezden fazla olmayacak şekilde bir pamuk yardımı ile çıban bölgesine sürmelisiniz. Eğer zerdeçal tozu yok ise zencefil tozu da kullanabilirsiniz.

Sarımsak ve soğan, bildiğiniz gibi doğal antibiyotiklerdir. Tüketildiği zaman nasıl virüs ve bakterilere karşı savaşıyorlar ise sarımsak ve soğanı, çiğ halleri ile çıban bölgesine sürmek de asırlardır bir tedavi yöntemi olarak kullanılmaktadır.

Soğanı kalın bir dilim halinde kestikten sonra bir sargı bezi ile çıban bölgesine yapıştırabilirsiniz. 1 saatten fazla tutmanız önerilmez zira cildiniz zarar görebilir. Günde 2 kere, 1’er saat yapabilirsiniz. Sarımsağın ise mutlaka taze olmasına önem veriniz. Dişlerin suyunu bir havan yardımı ile çıkardıktan sonra krem gibi çıban bölgesine sürebilirsiniz. Günde maksimum 2 kere uygulanmalıdır.

Çıban Patladıktan Sonra Ne Yapılmalı?

Nihayet çıban patladıktan sonra uygulanacak aşamaları bilmek de çok önemlidir. Bu sayede tekrarlama riskini düşürebilirsiniz.

• Doktorun verdiği ilaçlar  bir süre daha kullanılmalıdır.
• Sıcak su ve temiz bir bezle çıban temizlenmelidir.
• Yara yeri, sabun ile temizlenerek iyice dezenfekte edilmelidir.
• Yara yerine el ile dokunulması önerilmez, dokunacak elin ise çok iyi temizlenmesi gerekir.
• Yara yeri, birkaç gün gazlı bez ile kapalı tutulmalıdır.
• Çıban asla erkenden patlatılmamalıdır.
• Yüzde çıkmış ise patlayasıya kadar o bölge tıraş edilmemelidir. Aksi takdirde çok daha fazla sayıda çıban çıkma riski bulunmaktadır.

Sürekli Çıban Sorunu Yaşayanlara Tavsiyeler

• Havlunuzu kimse ile paylaşmayın. Umumi eşyaları kullanmayın.
• Kilonuz fazla ise mutlaka kilo verin.
• Yatak tekstil malzemelerinizi daima temiz tutun.
• Kişisel bakımınıza ve vücut genel hijyeninize dikkat edin.
• Rahat elbiseler giyin, dar ve sürtünmeye neden olan ürünleri kullanmayın.
• Ellerinizi sık ve bol sabun ile yıkayın.
• Son olarak, çıbanı önemseyin ve doktor muayenesine gidin. Çıban, beyin enfeksiyonuna kadar giden tehlikeli durumları ortaya çıkarabilir.

Bu arada soğan demişken, soğanın faydaları isimli içeriğimizi okudunuz mu? Kesinlikle okuyun. Hatta vaktiniz varsa mutlaka sarımsağın faydaları konulu yazımıza da bir göz atın.