Doğum Kontrol Yöntemleri ve Yan Etkileri

Antik çağlardan bu yana insanoğlu çeşitli doğum kontrol yöntemlerine başvurmuştur. Bunun başlıca nedeni ise insanların, hayvanlardan ziyade sadece üremek için sevişmek istemiyor olmasıdır. İnsanlar, hayvanların aksine zevk için de sevişmek isteyen canlılardır. Her birleşme, kadının hamile kalması için bir risk oluşturduğundan, insanoğlu çeşitli doğum kontrol yöntemleri ile bunun önüne geçmeye çalışmıştır ve bunda da büyük ölçüde başarılı olmuştur.

Doğum Kontrol Yöntemleri Nelerdir?

Doğum kontrol yöntemleri, genel olarak kadınlar üzerinde yoğunlaşmıştır. En çok tercih edilen yöntemler, doğum kontrol hapları ve spiraldir. Buna ek olarak sperm hücrelerini öldüren iğneler ve tabletler de bulunmaktadır.

Kesin çözümlerden birisi de artık çocuk sahibi olmak istemeyen kadınların, tüplerinin bağlanmasıdır.

Doğum Kontrol Hapı Nedir?

Oral yol ile alınan bu hapların içeriği hormonlardan oluşmaktadır. Düzenli olarak alınması durumunda yumurta oluşumunu engeller ve gebelik oluşmaz. Buna ek olarak rahim ağzını da kalınlaştırır ve spermlerin işini zorlaştırır.

Hap kullanırken dikkat edilmesi gereken şey, sadece cinsellik yaşandığı zaman değil her zaman kullanılmasıdır. Hap alınma unutulursa, seks sonrası da hamile kalma riski bulunmaktadır. Hap kullanımı için önceden gebe kalmış olmaya gerek yoktur, hiç gebe kalmamış kadınlar da kullanabilmektedir.

Doğum Kontrol Hapının Faydaları Nelerdir?

Adet döneminin düzenli olmasını sağlar ve adet kanaması sırasındaki ağrıları azaltır. Adet kanaması daha az görülür ve kansız olan kişiler için bu açıdan faydalıdır. Rahim ve yumurtalık kanserine karşı kadınları koruduğuna dair araştırmalar mevcuttur.

Özellikle meme ve yumurtalık bölgesinde kist bulunuyorsa, doğum kontrol hapları bu kistlerin büyümesini engellemektedir. Dış gebeliğin önüne geçer, rahim ve tüplerde enfeksiyon oluşumunu engeller.

Kişinin vücudunda veya yüzünde sivilce gibi iltihaplı oluşumlar bulunuyorsa, bunların azalması veya tamamen yok olması muhtemeldir.

Doğum Kontrol Haplarının Zararları Nelerdir?

Hapın 1 gün bile ara verilmeden alınması gerekir ve bu durum kişiyi psikolojik olarak yorabilir. Mide bulantısı yapabilir. Bunun önüne geçmek için yatmadan veya akşam yemeği sonrasında alınması önerilmektedir.

İlk kullanımlarda iştah açar ve kişi kilo alabilir. Bu kilo kolay verilir zira büyük bölümü sudur. Bunu önlemek amacı ile hareketin artırılması ve daha az tuzlu gıdalar yenmesi önerilir.

Bazı kadınlarda tansiyon yükselebilir. İlk kullanımlar sonrasında tansiyon ve nabız ölçümü çok önemlidir.

Kimler Doğum Kontrol Hapı Kullanamaz?

Hapı düzenli olarak kullanmayı unutacak veya yoğunluğu nedeni ile bunu yapamayacak kişiler, başka doğum kontrol yöntemlerine başvurmalıdır.

Adet düzensizliği yaşayanlar, bu düzensizlik giderilesiye kadar doğum kontrol hapı kullanmamalıdır.

Diyabet, karaciğer ve tansiyon hastaları da kullanmamalıdır.

Damar tıkanıklığı veya herhangi bir damar hastalığı olan kişiler, doktor onayı olmadan kesinikle kullanmamalıdır.

Mide rahatsızlığı olanlar ve şiddetli baş ağrısı çeken kişiler de, hapın bu durumu daha kötüye götürme ihtimali dolayısı ile doğum kontrol hapı kullanmamalıdır.

Spiral Nedir?

Rahim içerisine, spermlerin geçişini önleyecek bir materyal takılmasıdır. Doktorlar tarafından yerleştirilir ve spermlerin tüplere ulaşımını engeller. Spiral olduğu müddetçe kadının gebe kalma şansı yoktur fakat çıkarıldığı anda gebelik olabilir. Genel olarak hiç gebe kalmamış kadınlara önerilmez.

Gebeliği önlemede çok etkilidir ve başarı oranı %99’un üzerindedir. Bakırdan yapılır fakat günümüz teknolojisi ile yeni ve insan vücuduna daha uyumlu modelleri de geliştirilmiştir. Tek bir spiral, normal şartlarda 10 yıl kadar kullanılır ve kadının cinsel ilişkiden aldığı zevki etkilemez.

İlk takıldığında, 3 ay kadar adet dengesini bozar ve adet kanamasını 2 katına kadar artırır fakat bu normaldir. Sonrasında her şey normale döner. Adet dönemleri, eskiye göre biraz daha ağrılı geçebilir fakat bunun için de ağrı kesici kullanılabilir. Elbette ağrı kesiciler, doktor onayı ile kullanılmalıdır.

Yerinden oynama ihtimali vardır, bu durumda koruyuculuğu biteceği gibi kişiye de zarar verebilir. Enfeksiyon kapma riski bulunmaktadır. Spiral kullanan kişiler en ufak bir anormallik hissettiklerinde mutlaka doktorlarına başvurmalıdır.

Tüm Doğum Kontrol Yöntemleri

Yukarıda yazan yöntemler, en çok tercih edilenlerdir. Şimdi diğer doğum kontrol yöntemlerini maddeler halinde inceleyelim.

İğne: Hormon içerir ve belirli dönem aralıkları ile yapılır. Yapıldıktan sonra hormonlar kana karışır ve yumurta oluşumunu engeller. Rahmi kalınlaştırır ve spermlerin kanala girmesini zorlaştırır.

Diyafram: Kadının her cinsel ilişki öncesinde yerleştirdiği bir kapaktır. Spermlerin rahme geçişini engelleyen bir kapak gibidir.

Tabletler: Erkek döl hücrelerini öldürürler ve gebeliği önlemiş olurlar. İlişki öncesinde kadın tarafından vajina içerisine yerleştirilir. Erkek boşaldığı anda sperm hücreleri bu tablet içerisinde hormonlar nedeni ile anında ölürler. Yumurtaya ulaşmaları söz konusu değildir.

Tüp Bağlanması: Kadınların tüplerinin bağlanması durumudur ve geri dönüşü yoktur. Kalıcı olarak gebeliğin önüne geçer ve çok etkilidir. Tüpler, yumurtalık ve rahim arasındaki yoldur ve spermler burayı yumurtalara ulaşmak için kullanır. Sağlık açısından, istisnai durumlar haricinde hiçbir zararı yoktur.

Kondom: Tüm dünyaca en çok kullanılan ve en pratik doğum kontrol yöntemlerinden birisidir. Penis ile vajina arasında lastikten bir engel oluşturur. Kullanımı çok pratiktir ve marketlerde dahi satışa açıktır. Erkeklerin hissiyatını azalttığı için özellikle erken boşalan erkekler için faydalıdır. Gebeliği engellemenin yanında cinsel yolla bulaşabilecek birçok hastalığın da önüne geçer. Özellikle çok partnerli cinsel hayata sahip kişiler için kullanımı zorunlu olmalıdır.

Vazektomi: En az tercih edilen ve geri dönüşü olmayan bir yöntemdir. Eşin rızasını gerektirir ve erkeğin kanallarının bağlanmasını içerir. Basit bir operasyondur. Erkeğin cinsel ilişkiden aldığı zevki hiçbir şekilde etkilemez. Erkek yine boşalır fakat artık çocuk sahibi olması imkansızdır.

Siz bugüne kadar hangi korunma yöntemlerini tercih ettiniz? Yukarıda yazdığımız korunma yöntemleri hakkındaki sorularınızı hiç çekinmeden iletebilirsiniz.