Fibromiyalji Belirtileri Nedir? Noktaları Nelerdir? Beslenme Önerileri

Fibromiyalji, toplumumuzda çok yaygın olarak görülen bir kas iskelet sistemi ağrısıdır. Bu ağrıyı yaşayan kişilerde genelde uyku bozukluğu ve kronik yorgunluk da görülmektedir. İnatçı kas ağrılarını beraberinde getiren rahatsızlık, kişilere sabah uyandıkları andan itibaren yorgun bir vücut sunmaktadır.

Fibromiyalji hastaları, sürekli yorgun olduklarından ve enerjilerinin olmadığından şikayet ederler. Öyle ki, bir gücün gelip tüm enerjilerini çekmiş gibi kendilerini yorgun hissederler. Kaynağı teşhis edilemediği için çok fazla doktor gezmiş olabilirler. Önemli olan doğru tanı konulmasıdır yoksa hasta iyileşemez ve yıllarca bu ağrıyı çeker. Yanlış tedaviler ile ağrılar azalır gibi olabilir fakat Fibromiyalji ortadan kalkmaz.

Fibromiyalji, kişinin yaşam kalitesini önemli oranda düşürebilen bir rahatsızlıktır. Kişiler sürekli ağrıdan şikayet ettiği ve görünürde de bir hastalık olmadığı için çevresindeki insanlar onu hastalık hastası olarak tanımlar. Bu durum, hastanın psikolojisinin de zamanla bozulmasına yol açabilir.

Fibromiyalji Nedir?

Kas ağrısı ve kronik yorgunluğa neden olan Fibromiyalji, adı sanı çok bilinmese de toplumda çok yaygın olarak görülmektedir. Bu rahatsızlığa sahip hastaların vücudunun belirli noktalarında hassas noktalar olur ve bu noktalar genel olarak sırt, kol, bacak, omuz, boyun ve kalça üzerinde yer alırlar.

Bunlara baskı uygulandığı zaman ağrı çok daha şiddetlenir ve hatta hasta acı hissetmeye başlar. Buna ek olarak hastada uyku sorunları ortaya çıkar. Aşırı ağrılı adet, baş ağrıları, el ve ayak uyuşmaları ve bazı hafıza sorunları da kişide ortaya çıkabilmektedir. Hastalığın nedeni halen bilinmiyor. Fibromiyalji, en çok orta yaş ve üzeri kadınlarda görülmektedir.

Fibromiyalji olan kişilerde huzursuz bacak sendromu, irritabl barsak sendromu, baş ağrısı, depresyon ve irritabl mesane sendromu gibi semptomlara da çok yaygın olarak rastlanılır.

Fibromiyalji için kesin bir tedavi bulunmamaktadır zira hastalığın neden olduğu bilinmemektedir. Yine de bazı tıbbi ve bitkisel yöntemler ile ağrıları baskılamak ve kimi zaman da uzun süreli yok etmek mümkündür.

Fibromiyalji Belirtileri Nelerdir?

• Uyku sorunları.
• Kalp çarpıntısı.
• Uzun süreli uykuya rağmen sürekli yorgun uyanmak.
• Gün boyunca kişinin kendini yorgun hissetmesi.
• Normalde ağrı yapmayacak şeylerin bile ağrılara neden olması.
• Eller ve ayaklarda karıncalanma hissi.
• Ağrılara karşı aşırı hassasiyet.
• Depresif ruh hali.
• Bağırsak şikayetleri.
• İshal ve kabızlık.
• Ödem.
• Hafıza ve konsantrasyon bozuklukları.
• Yeni şeyleri öğrenmede yaşanılan güçlük.
• Sık idrara çıkma.
• Jinekolojik sorunlar.
• Bağırsak sendromları.
• Kardiyak semptomları.
• Nörolojik problemler.
• Kişinin sürekli gerin olması ve baş ağrısı çekmesi.
• Vücudun üst kısımlarında kızarıklıkların görülmesi.

Fibromiyalji Risk Faktörleri

Aşağıdaki maddelere sahip olan kişilerde Fibromiyalji hastalığı daha yaygın olarak görülmektedir.

• Yaşlılık.
• Kadın olmak.
• Cerrahi müdahale geçirmiş olmak.
• Trafik kazaları.
• Merdivenden düşme ve buzda kayma gibi omurgayı zedeleyebilecek travmalar.
• Enfeksiyon geçirmiş olmak.
• HIV
• Çocukluk döneminde boşanma, taciz veya herhangi bir psikolojik travma geçirmiş olmak.
• Kişinin eğitim veya iş hayatında sorunlar yaşıyor olması.
• Çok aktif bir insan olmak.
• Mükemmeliyetçi bir yaşam tarzına sahip olmak.

Yapılan araştırmalara göre Fibromiyalji sorununun genetik yatkınlık dolayısı ile de ortaya çıkabileceği görülmüştür. Akrabalarında FMS olan kişilerin, FMS olmasının ihtimalinin normal insanlara göre bir hayli yüksek olduğu görülmüştür.

Fibromiyalji Nasıl Ortaya Çıkar?

Fibromiyalji, genetik zemini de olan bir hastalıktır. Kardeşinde Fibromiyalji  görülen bir kişinin, görülmeyene oranla bu rahatsızlığa yakalanma riski tam 15 kat daha fazladır.

Fibromiyalji bir kas sorunu değildir. Hastalar üzerinde yapılan araştırmalarda, kaslarda herhangi bir anormallik gözlemlenmemiştir.

Burada sorun, ağrının beyinde işlenmesi ile alakalıdır. Normal insanlarda herhangi bir yer ağrıdığı zaman bu sinyal ilk önce omuriliğe oradan da beyne gönderilir. Beyin, bu sinyalin şiddetine göre bazı kimyasal maddeler salgılar ve bu da ağrıya neden olur.

Fibromiyalji olan kişilerde ağrı bilgisi ile uyumlu miktarda serotonin ve noredrenalin salgılanmaz. Beyin silmesi gereken bilgiyi silemez ve ağrı çok şiddetliymiş gibi yansır. Aslında kişide hiçbir sorun yoktur fakat beyin, ağrıyı yönetemez. Bu sorun zamanla depresyona neden olur ve ağrılar daha da artar.

Fibromiyalji Tanısı Nasıl Konulur?

Fibromiyalji sendromu tanısını ancak bu konuda uzman bir hekim koyabilir. Hastalığın kaynağı bilinmediği için bir test söz konusu değildir. Ne kadar test yapılırsa yapılsın, hastanın normal ve sağlıklı bir insan olduğu görülecektir. Hiçbir görüntüleme testinde, Fibromiyalji hastalığına karşı bulgu bulunamaz.

Klinik muayenesi sonucunda, doktor hastaya Fibromiyalji tanısı koyacaktır. Bu süreye kadar hasta muhtemelen onlarca doktor ve hastane gezmiş olacak, ağrısı belki de daha da ilerleyecektir. Tanı konasıya kadar hastalar ağrının geçeceğinden artık tamamen umutsuz hale gelirler ve hastalık hastası unvanına sahip olurlar.

Fibromiyalji Tedavisi Nasıl Yapılır?

Fibromiyalji, kesin tedavisi olan bir hastalık değildir ve her hastada farklı tedavi yöntemleri izlenebilir. Her hastanın ayrı bir vakıa olarak ele alınması ve ona göre özel bir tedavi programı tasarlaması gerekir. Burada amaç hastanın psikolojisini de düzeltmek olacaktır. Sadece ilaç tedavisine sığınılması önerilmez.

Bu ilaçlar da bir süre sonra hastayı bağımlı ve depresyon hastası yapabilmekte, durumu daha da ileriye götürebilmektedir. Psikyatrik ilaçların ancak gerçekten ciddi bir psikolojik sorun olması durumunda Fibromiyalji tedavi sürecinde kullanılması önerilir.

Hekim tarafından rehabilitasyon veya fizik tedavi yöntemleri önerilebilir. Buna ek olarak kişi, bireysel fiziksel egzersizler ile kendisini daha iyi hissederek, Fibromiyalji ağrılarından kurtulabilir.

Son yıllarda yapılan araştırmalara göre PRP yönteminin Fibromiyalji ağrılarını giderdiği bilinmektedir. PRP yönteminde kişiden alınan trombositler, yine kişinin kas düğümcükleri içerisine enjekte edilerek, ağrıların hafiflemesi hedeflenmektedir.

Fibromiyalji tedavi süreci genelde 1’den fazla doktor ile yürütülür. Fizik tedavi uzmanı, psikolog ve fizyoterapist, bu grubun yaygın üyeleri arasındadır. Süreçte kesin bir tedavi yöntemi olmadığı için hastanın şikayetlerinin artması veya azalmasına göre ilerlenir.

Fibromiyalji ve Egzersiz Önerileri

Sadece Fibromiyalji hastaları için değil, her insan için rutin egzersiz yapmak çok önemlidir. Aktif bir yaşam, sağlıklı olmanın da temel şartlarından bir tanesidir. FMS olan hastalar, genelde egzersiz yapamayacak kadar kendilerini yorgun hissederler. Hatta spor yapmanın ağrılarını daha da artıracağını düşünürler.

Bu doğrudur, FMS hastaları gerçekten bu şekilde hissederler fakat yine de egzersiz yapmaya düşük seviyeden de olsa başlamaları şarttır.

Öncelikle yürüyüş ve bisiklete binmek gibi basit egzersiz programları düzenlenebilir. Buna ek olarak yüzmek, Fibromiyalji ağrılarının önemli ölçüde azalmasını sağlayacaktır. Bir süre sonra vücut buna hazır olduğunda ise düşük ağırlık antrenmanları oldukça faydalı olacaktır.

Günde en az 20 dakika spor yapmak, FMS ağrılarını düşürür ve kişinin ağrı hassasiyetini azaltır. Ayrıca sportif bir düzen, yaşam kalitesini de yükseltecektir. Yoga ve çeşitli meditasyon temelli spor türlerinin de FMS hastalarına iyi geldiği bilinmektedir.

Fibromiyalji ve Stres

Yapılan araştırmalara göre her 10 Fibromiyalji hastasından 8 tanesinin kadın olduğu görülmektedir. Bu durum son yıllarda biraz değişiyor olsa da ağırlık hala kadınlarda.

Günümüz insanı genelde masa başında ve stresli bir rutinde çalışmaktadır. Sürekli bir beklentiyi karşılamaya çalışan çalışanlar, farkında olmadan kendilerini yıpratmaktadır. Sorumluluk duygusu zamanla strese dönüşebilmektedir. Bu yüksek performans ve aşırı aktif yaşam, zamanla insanların sağlığını yitirmesine neden olabilmektedir.

İşini sevmeyen ve mutsuz olarak çalışan kişilerde FMS daha sık görülmektedir. Bir an önce işim bitsin de buradan gideyim diyen kişiler aslında her gün biraz daha stres ile doluyor ve FMS’e yakalanma riskleri artıyor. Çok ciddi bir iş yükü ve stresi olmamasına rağmen ev kadınlarında da FMS görülmektedir. İşleri ağır değildir fakat monotonluk, onları bir süre sonra yorar ve stresli olmalarına neden olur.

Fibromiyalji ağrılarının en belirgin yanı, sabah saatlerinde ortaya çıkan ağrıdır. Tek bir bölgede çıkabileceği gibi tüm vücutta da yaygın olarak ağrı hissedebilir. Bu ağrılar genelde derinden gelen, kesin ve halk tabiri ile zonklayıcı ağrılardır.

FMS’i Neler Tetikler?

• Uyku sorunları.
• Fiziksel veya ruhsal olarak yaşanmış travmalar.
• Enfeksiyonlar.
• Besin alerjileri.
• Yüksek dozda kimyasal maddeye maruz kalma.
• Ağır metaller.
• Hormon bozuklukları.

Fibromiyalji Hastalarına Tavsiyeler

• Asla aç kalmayın ve kendinizi fazla yormayın.
• Terlemeyi önleyen iç çamaşırlarını kullanın.
• Stresli bir hayat size göre değil, bir süre stresten uzak kalın ve mümkünse iş hayatınızı da buna göre tasarlayın.
• Sırt çantası kullanmayın.
• Sigara, alkol ve kafein ürünlerinden uzak durun.
• Düzenli egzersiz yapın ve haftada en az 5 gün aktif olarak spor yapın.
• Yatmadan önce ılık bir duş alın ve sevdiğiniz müzikleri dinleyin.
• Yatak odanız olabildiğince karanık, serin ve sessiz olsun.
• Yatmadan en az 2 saat önce tüm dijital ekranlardan uzak durun.
• Aynı saatte yatıp aynı saatte kalkın.
• Gün içerisinde uyumayın, ilk günler biraz zor olabilir fakat mücadele edin.
• Çok su için.
• Gün içerisinde dinlenin, çalışırken sürekli oturmayın. Arada bir hareket edin, yürüyün.
• Uzman bir fizyoterapist ile görüşün ve ondan öneriler alın. Bütçeniz imkan veriyorsa, masaj yaptırın.
• Sosyal bir hayat yaşayın, mutluluk hormonu ne kadar salgılanırsa Fibromiyalji ağrıları da o kadar azalacaktır.