Kabızlık Hemen Nasıl Geçer? Evde Tedavi Yöntemleri

Kabızlık, bağırsaklarımızın olması gerektiği gibi çalışmadığı zaman ortaya çıkan bir sindirim sorunudur. Hastalık olarak değil semptom olarak tanımlanmaktadır. Haftada 3 veya da az bağırsak hareketliliğinin görülüyor olması, kabızlığa işaret eder.

Kabızlık, kadınlar ve yaşlılarda daha çok görülmektedir. Özellikle hamilelik döneminde çok sık görülür fakat gebelik sonrasında kendiliğinden geçer. Her kabızlık aynı olmaz, bazıları çok uzun ve kronik olarak devam edebilir.

Genelde kısa sürer ve hiçbir tedavi gerekmeksizin kendiliğinden geçer. Bazıları ise tedavi gerektirir ve ciddi ağrılara neden olabilir. Yaşam kalitesini düşürür ve kişiyi huzursuz eden kronik bir rahatsızlığa yol açabilir.

Günümüzde kabızlığa en çok neden olan faktörlerin yanlış beslenme, beslenme ve yaşam rutini içerisindeki radikal değişiklikler, su kaybı ve fiziksel hareketsizlik olduğu bilinmektedir. Şeker hastalığı, genetik faktörler, ağır stres, depresyon ve hormonal bozukluklar da kabızlığa yol açabilir.

Kabızlığa daha az yakalanmak için sağlıklı beslenmeli, lif ağırlıklı besinler tüketmeli, bol su içmeli ve mümkün olduğunca fazla egzersiz yapmalıyız. Kabızlığa kepekli tahıllar, keten tohumu, baklagiller, pırasa, ıspanak, incir, lahana, armut ve kivi gibi lif açısından değerli besinler iyi gelmektedir.

Halkımız içerisindeki en yaygın görüş, her kabızlığa müshil kullanılmasıdır. Bu durum, bir süre sonra bağırsağın florasını bozabilir. Ancak doktor önerisi ile müshil kullanılmalıdır. Eğer şiddetli ağrı çekiyor, dışkıda kan görüyor ve 3 haftadan uzun süredir kabızlık sorunu çekiyorsanız, doktora başvurmanın zamanı gelmiş demektir.

Kabızlık Neden Olur?

Kabızlık, sindirim sistemi içerisindeki gıdaların yavaş hareket etmesi nedeni ile ortaya çıkan bir sorundur. Özellikle kalın bağırsak kasları eğer düşük güçte kasılırsa, dışkı yavaş hareket eder ve bir süre sonra bağırsaklarda birikmeye başlar. Dışkı, bağırsaklarda kaldığı her sürede su kaybeder ve bir süre sonra hareket etmesi daha da güç hale gelir.

Kabızlık, sadece kasların zayıf kasılması ile de ortaya çıkmaz. Başka faktörler de bu soruna neden olabilmektedir.

Örneğin lif yönünden zayıf beslenen kişilerin kabız olması kuvvetle muhtemeldir. Sürekli et, süt ürünleri ve şekerli gıdalar tüketen kişilerde kabızlık görülür. Aynı şekilde yetersiz sıvı alımı da kabızlığa ilk nedenler arasında gösterilmektedir.

Sürekli müshil kullanan kişiler, vücuda asıl görevlerini unutturur ve bağırsak tembelliğine neden olur. Bu da kabızlığın nedenleri arasındadır.

Egzersiz yapmamak ve fiziksel olarak aktif olmayan bir hayat yaşamak da kabızlığa neden olmaktadır. Tuvaleti gelince tuvalete gitmemek veya gelmemesine rağmen gitme de, bağırsak hareketlerini olumsuz etkiler. Bağırsakta dışkı bekletmek, dışkının su kaybetmesine ve sıkışmasına neden olur.

Parkinson, felç, MS hastalığı, omurilik hasarı, nörolojik bozukluklar, diyabet, kronik böbrek hastalığı, hiperkalsemi, hipotiroidizm, kolon kanseri, metabolik bozukluklar, IBS ve bağırsak hastalıkları da kabızlık sorununa yol açabilir.

Gebelik, yaşlılık, stres, depresyon, kaygı, kafein ve alkol tüketimi, yeme alışkanlıklarında yapılan değişiklikler de kabızlığa neden olur. Bazı ilaçlar da kişiyi kabız yapabilir. Böyle bir durum varsa, yeni başladığınız ilacın sizi kabız yaptığı bilgisini doktorunuza iletin.

Küçük çocuklarda ve hatta bebeklerde dahi kabızlık olabilir. Bebeklerde kabızlık görülmesinin en yaygın neden, zayıf veya aşırı beslenmedir. Aynı şekilde az sıvı tüketilmesi de kabızlığa neden olur. Biraz daha büyük çocuklar ise okula gittikleri zaman tuvaleti kullanmak istemezler ve bu da dışkının bağırsaklarda bekleyerek, sertleşmesine ve doğal olarak kabızlığa neden olmaktadır.

Kabızlık Nasıl Geçer?

Kabızlık, tedavisi zor bir semptom değildir. Sadece beslenme ve hareket rutinlerinde yapacağınız ufak değişiklikler, kabızlıktan kurtulmanızı sağlayabilir. Aşağıdaki öneriler, 3 hafta geçmesine rağmen işe yaramıyorsa, doktora başvurunuz. Eğer kabızlık durumu, yoğun ağrılara neden oluyorsa, 3 haftayı beklemenize gerek yoktur. Kabızlık zannettiğiniz şey, başka bir sağlık sorunu da olabilir.

Evde kendi kendinize yapabileceğiniz tedavi yöntemlerini aşağıda listeledik.

Sıvı: Bol miktarda sıvı için. Bu sıvının büyük bölümü elbette su olmalıdır. Meyve sularını çok tercih etmeyin. Günde 1-2 fincan bitki çayı ve özellikle doğal yoğurttan yapılmış ayran içebilirsiniz. Ayranı da çok fazla içmek kabız yapabilir, günde 1 bardak içmeniz olumlu etki edecektir.

Tuvalet: Düzenli olarak tuvaleti kullanın. Hatta çok hareketli bir hayatınız yoksa, her gün aynı saatlerde tuvalete gitmeye çalışın. Günde 3 kere dışkı yapmanız normaldir, bazı kişiler günde 1’den fazlasının zararlı olduğuna dair bir görüşe sahiptir fakat bu bilgi, hurafeden ibarettir. Tuvalete yemekten birkaç saat sonra gitmeniz önerilir.

Aktif Olun: Mümkün olduğunca aktif bir hayat yaşayın ve egzersiz yapın. İşiniz veya eğitiminiz gereği, masa başında gününüz geçiyor olabilir. Bu durumda bile, günde en az 30 dakikanızı ayırarak egzersiz yapmayı unutmayın.

Diyet: Beslenme programınıza lif yönünden zengin besinler ekleyin. Örneğin kuru kayısı, kuru erik, kuru incir gibi meyveleri atıştırmayı alışkanlık haline getirebilirsiniz. Ayarında tüketmeyi unutmayın, aksi takdirde bu sefer de ishal diye bir sorununuz olur. Günde mutlaka 1-2 adet meyve tüketin, işlenmiş gıdalardan uzak durun ve kırmızı et tüketimini azaltın. Hatta kabızlık sorunu geçesiye kadar kırmızı et yerine balık tüketin.

Kabızlık Ne Zaman Tehlikeli Olur?

Yukarıda anlattığımız basit değişiklikler eğer sorunu gidermiyorsa, acil bir durum söz konusu olabilir. Tuvalet sonrasında dışkı incelemesi yapın eğer dışkı rengi siyaha yakınsa veya dışkıda kan görünüyorsa, bu önemli bir belirtidir. Karında ağrılı şişlik, kilo verme ve kişinin sürekli kendini halsiz hissediyor olması da doktora gitmek için yeterli belirtilerdir.

Kabızlık zannettiğiniz durum bağırsak tıkanıklığı, apandisit şişmesi veya patlaması, mezenterik iskemi, pankreatit veya mide ya da bağırsak delinmesi olabilir. Kabızlık durumunun uzun sürmesi, boşaltım sistemine fiziksel olarak da zarar verebilir.

Kabızlık İçin Tuvalet Pozisyonu

Vücuda kabızlığı daha rahat atlatmasını sağlatmak adına tuvalet pozisyonunuzu değiştirebilirsiniz. Ayağınızın altına 15-20 santimlik bir tabure koyarak, dizlerinizi kaça seviyenizin üzerine kaldırın. Bu sayede bağırsak hareketleri desteklenecektir. Bu şekilde günlük egzersizler de yapabilirsiniz.

Tabiri caiz ise bu cenin pozisyonunu alarak, günde 15 dakika bu şekilde kalabilirsiniz. Bu sırada derin olacak şekilde nefes alıp vererek, bağırsak hareketlerini tetikleyebilirsiniz.

Alkol ve Sigara Kabız Yapar Mı?

Alkol ve sigara kişiyi kabız yapar. Özellikle kabızlığa duyarlı kişileri daha rahat etkiler. Bu zararlı tüketimler özellikle kafein ve stres ile birleştikleri zaman daha tehlikeli olmaktadır.

Örneğin İrritabl Bağırsak Sendromu hastalığına sahip olan kişiler sigarayı bırakmalı, kafein ve sütten de uzak durmalıdır. Hint yağı ve sinameki gibi uçucu yağların da çok sık kullanılması, kabızlığa neden olmaktadır.

Bebeklerde Kabızlık Neden Olur? Nasıl Giderilir?

Bebeklerin bağırsakları, yetişkinlere veya büyük çocuklara göre çok hassastır. O nedenle, kabızlık bebeklere çok acı veren bir sorun haline gelebilir. Onların küçük bağırsaklarını harekete geçirmek için öncelikle ılık bir duş aldırın ve daha sonra karın bölgesine, bebek yağını kullanarak nazikçe masaj yapın. Yeterli anne sütü veya sıvı aldığından da muhakkak emin olun.

2 yaşından büyük çocuklara ise bol sıvı içirin ve meyve yedirin. Yemesi için onu zorlamayın ve tuvalete gitmesi adına onu cesaretlendirin. Tuvalete gittikleri zaman geç de olsa, beyin dışkıyı atmak adına mücadele verecektir. Tuvalete gitmedikleri her an, dışkı daha fazla su kaybetmekte ve bağırsakta sıkışmak durumunda kalmaktadır.

Kabızlığa Hangi Besinler İyi Gelir?

100 gram yoğurdu, 1 şişe soda ile çırpın. İçerisine yarım limon sıkın ve 1 çay kaşığı nane ekleyin. Kahvaltıdan önce aç karnına ve yatmadan önce günde 2 kez olmak şartı ile tüketebilirsiniz.

250 gram hurma, 100 gram kuru kayısı, 100 gram kuru erik ve 1 litre suyu robottan geçirin. Çıkan karışıma 1 limon ve 1 tatlı kaşığı zeytinyağı da ekleyip iyice karıştırın. Gün boyu içebilirsiniz. Miktarları kendinize göre de ayarlayabilirsiniz. Dolapta en fazla 2-3 gün kalmalıdır, ne kadar taze tüketirseniz o kadar faydalı olacaktır.

Sabahları aç karnına, keten tohumu karıştırdığınız 1 kase yoğurt tüketebilirsiniz.

1 çay bardağı zeytinyağının içerisine kuru incir taneleri atın ve onları akşam yatmadan önce yiyin. Zeytinyağını içmeyin.

Kabızlığa İyi Gelen Bitki Çayları Nelerdir?

200 ml kaynatılmış suya birer tutam kişniş, anason, eğir kökü, rezene ve sinameki ekleyin. 5 dakika sonra içime hazır olacaktır. Haftada 2 kez akşam saatlerinde tüketebilirsiniz. Her gün tüketmeyin.

Rezene, papatya ve karnıyarık tohumu ile demlediğiniz çayı da günde 3 bardak tüketebilirsiniz. En fazla 1 hafta boyunca tüketin ve sonra bırakın.

Kekik, eğir kökü, papatya ve ravent kökü ile de kabızlığa iyi gelen bir çay yapabilirsiniz. Tercihe göre sinameki de ekleyebilirsiniz. Günde 1 bardak içmeniz uygundur.

Elma çayı hazırladıktan sonra organik tarçın çubuğunu da ekleyin ve o şekilde tüketin. Günde 2 bardak tüketmeniz uygundur.

10 dal maydanoz, 10 adet kiraz sapı, 1 tutam yeşil çay, 1 limon ve 3 kuru kayısıyı, 1 litre suda 5 dakika boyunca kaynatın. Günde 1-2 bardak için.

Kabızlık sorunu çok şiddetli ise 10 adet taze portakal kabuğunu 1 bardak suda 15 dakika boyunca kaynatın. Kahvaltı sonrasında 1 bardak için. Her gün içilmesi önerilmez, maksimum 4 gün boyunca içilmeli ve sonra bırakılmalıdır.

Kabızlığa İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?

• Fasulye
• Bezelye
• Mercimek
• Ravent
• Enginar
• Hindiba
• Yer elması
• Ispanak
• Brüksel lahanası
• Brokoli
• Kuru erik
• Nane
• Çemen otu tohumu
• Rezene
• Kuşburnu
• Zencefil
• Karahindiba
• Ekinezya
• Melisa
• Yeşil Çay
• Sinameki
• Meyan kökü
• Hatmi kökü
• Papatya
• Kişniş
• Kekik
• Yulaf ezmesi
• Kuru kayısı
• İncir
• Erik
• Kereviz
• Havuç
• Soğan
• Salatalık
• Bal kabağı
• Keten tohumu
• Elma
• Armut
• Kivi
• Üzüm
• Portakal
• Greyfurt
• Mandalina
• Kiraz
• Çilek
• Kızılcık
• Pancar
• Tatlı patates
• Badem
• Fındık
• Yulaf
• Tam tahıllar
• Zeytinyağı
• Kekik

Aç karnına kekik ile karıştırdığınız zeytinyağını tüketmek, kabızlığa oldukça etkili olacaktır. Özellikle saf ve sızma zeytinyağlarını tercih etmeniz gerekmektedir. Lifli gıdalar da bağırsak hareketlerini olumlu etkilemektedir.

Sinameki, kabızlığa iyi gelse de aşırı tüketimi bağırsak tembelliğine neden olur ve kişinin kabızlığını ilerletebilir veya tekrarlatabilir. Haftada 2 kezden fazla sinameki tüketmek önerilmez.

Sürekli dışarıda yemek yiyen ve evde düzenli bir beslenme hayatı olmayan kişilerde de kabızlık görülmektedir. Dışarıda sebze yemekleri yeseniz dahi sebzelerin tazeliğinden emin olamazsınız. Taze olmayan sebzeler, lif yönünden fakirdir.

Buna ek olarak restoranlar, genel olarak sağlıksız ve ucuz yağlar kullanmakta ve bu da sindirim sistemimiz gibi vücudun birçok fonksiyonuna zarar vermektedir. Dışarıda yemek yemek zorundaysanız ve buna çözüm bulamıyorsanız, en azından bol miktarda salata ve meyve yemeyi unutmayın.

Şiddetli kabızlık durumunda, günde 5-6 adet meyve yiyebilirsiniz. Hareketsiz yaşayan kişiler ise günde 5-6 adet kuru kayısı veya kuru erik yemeyi alışkanlık haline getirebilirler.