Kimler Kan Verebilir? Kimler Veremez? Verdikten Sonra Neler Yapılmalı?

Kan, her insan için zorunlu bir yaşam kaynağıdır. Kan yapan tek organ ise kemik iliğidir. Kan, insan vücudu dışında hiçbir yerde üretilemez. Bu nedenle acil durumlarda kan ihtiyacı olduğu zaman bunu kaynağı yine bir başka insan olacaktır.

Gelişmiş ülkelerde kan verme daha doğrusu ”bağışlama” oranı çok yüksek olsa da ülkemizde maalesef henüz istenilen düzeye ulaşamamıştır. Bu çok önemli bir sosyal sorumluluktur. Verdiğiniz kan ile bir başkasına hayat verebilir ve bir gün, siz de verilmiş bu kanlar ile hayat bulabilirsiniz. Nasıl olsa herkes veriyor diye düşünmeyin, kan sürekli çok fazla miktarda ihtiyaç duyulan bir maddedir.

Kanı veren kişi, bundan hiçbir şekilde zarar görmez. Tam aksine kemik iliği uyarılır ve genç kan hücrelerinin damarlara yayılması sağlanır. Bu durum başta bağışlıklık sistemini güçlendirir ve buna ek olarak tüm vücut fonksiyonlarının da daha iyi çalışmasını sağlar.

Tüm bunlara ek olarak, kan vermek sizi mutlu eder. Hiç haberiniz bile olmadan bir insanın hayatını kurtarmış olabilirsiniz. Karşılık beklemeden yapılan tüm iyilikler gibi bu da sizi mutlu edecektir.

Kimler Kan Verebilir?

Kemik iliği, sürekli olarak kan üretir ve eksildiğinde de bu miktarı yerine koyacak yeteneğe sahiptir. Kan verme, sağlıklı insanlar için tamamen zararsızdır.

18 yaşını aşmış ve 65 yaşını aşmamış her sağlıklı birey kan verebilir ve vermelidir. Kan ölçümlerinde hemoglobin ve hematokrit değerleri normal olan herkes, 12 ayda 4 kez kan verebilir. 3 aydan önce kan verilmez, bu durum vücudunuza yorar.

Kimler Kan Veremez?

AIDS, hepatit, sifiliz gibi bulaşıcı hastalığı olan kişiler kan veremez. Aynı şekilde kanser, yüksek tansiyon, kan hastalıkları, kalp hastalıkları veya herhangi bir kronik hastalığı olan kişiler de doktor onayı olmadığı sürece kan veremez. Kronik bir hastalığınız varsa doktor onayı olmadan kesinlikle kan vermeyin.

Düzenli ilaç kullanması gereken kişilere de kan vermesi önerilmez.

Kan Verildikten Sonra Ne Yapılır?

Kan vermek ne kadar sağlıklı olsa da, vücut ani bir kan kaybına uğrar. Bu aynı zamanda bir sıvı kaybıdır. Kan veren kişinin sonrasında bol miktarda sıvı alması önemlidir. Kan verdikten birkaç gün sonrasına kadar sigara ve alkol tüketimi önerilmez. Ayrıca kişi ağır egzersizler ile kendisini yormamalı, dikkat gerektirecek işlerden uzak durmalıdır. 1 gün boyunca trafikten uzak kalması da şiddetle önerilmektedir.

Kan vermenin yan etkileri herkeste farklıdır. Bazı bünyeler güçlüdür ve hiçbir yan etki olmadan hayatlarına devam ederler. Bazı kişiler ise 1-2 gün yorgunluk çekebilir. Kronik veya istisnai bir hastalık olmadığı sürece farklı olumsuz bir yan etkisi bulunmamaktadır.

Kişi mecbur kalmadıkça 90 günden önce tekrar kan vermemelidir. Mecburiyet söz konusu ise 60. günden önce kesinlikle kan verilmemelidir.

Kan Verilme Sonrası, Vücutta Neler Olur?

Kan hücrelerinin ortalama yaşam süresi 4 aydır. Bu süre sonrasında vücut tarafından öldürülür ve yerine kemik iliği tarafından yenisi üretilir. Kan verme işlemi sonrasında, beyin vücuttaki kan miktarının azaldığını tespit eder ve kan iliğine emir verir. Kanın tekrar eski haline gelmesi en az 60 gün sürecektir. Bazı kişilerde bu süre 90 güne kadar çıkar. Bu nedenle 3 aydan önce tekrar kan verilmesi önerilmez.