Kreatinin Yüksekliği Belirtileri – Düşmesi İçin Ne Yapmalı?

Tıpkı motorlar nasıl çalıştıktan sonra bir atık çıkarıyorsa, vücuttaki kaslarımız da çalışmalar sonucunda bir atık bırakırlar. Kreatinin, bu atığa verilen isimdir ve bu atık maddesi böbrekler tarafından filtrelenerek, idrar yolu ile vücuttan dışarıya atılır. Kreatinin  seviyesi, kişinin kas kütlesine ve böbreğinin ne kadar iyi çalıştığına göre değişebilmektedir.

Eğer kanda yüksek miktarda kreatinin bulunuyorsa, böbreklerde bir sorun olabilir. Kanda düşük seviyede kreatinin bulunması ise kişinin yaşlandığına veya kas kütlesinin çok azaldığına işarettir. Aynı zamanda hamilelik dönemlerinde ve yetersiz beslenen insanlarda da kreatinin düşüklüğü görülmektedir. Düzenli spor yapan ve iyi beslenen kişilerde kreatinin yüksekliği görülür.

Bu atık maddenin yüksekliği ve düşüklüğü neler ifade eder, yüksekliğinin belirtileri nelerdir ve düşmesi için neler yapılmalıdır gibi konuları yazımızın devamında inceleyeceğiz.

Kreatinin Nedir?

Kaslar tarafından üretilen bu madde, kreatin isimli maddenin parçalanması ile ortaya çıkar. Kandaki seviyesi, yaşa ve kişinin kas kütlesine bağlı olarak değişebilir. Böbrekler, bu maddeyi filtreleyemez ise kandaki seviyesi yine yükselir.

Vücutta doğal olarak ve karaciğer tarafından üretilir. Kaslarda ve kan dolaşımında bulunan kreatinin, kasların enerji üretmek için parçaladığı kreatin maddesinin atığıdır.

Atık bir üründür fakat vücuttaki bakterilerin hızlı üremesini de engeller. Bu açıdan, kanda belirli bir seviyede bulunması insan vücudu için çok faydalıdır.

Kreatinin Yüksekliği Nedir? Kreatinin Neden Yükselir?

Vücutta çok fazla kreatinin üretilmesi, birçok hastalığın belirtisi olabilir. Bu hastalıkları aşağıda inceleyelim.

• Şeker hastalığı
• Kalp yetmezliği
• Aşırı aktif çalışan tiroid bezi
• Kullanılan bazı ilaçlar
• Yoğun fiziksel aktivite yapmak, vücut çalışmak
• Aşırı protein tüketimi
• Su kaybı
• İdrar yolu tıkanıklığı
• Böbrek yetmezliği

gibi hastalıklar ve durumlarda, kandaki kreatinin seviyesi yükselebilir.

Yüksek kreatinin seviyesi, birçok hastalığın belirtisi olabilir. Tek başına hastalık sayılmasa da kanserden, böbrek hastalıklarına kadar kişinin ciddi problemleri olduğunu bize anlatır.

Kreatinin Yüksekliğinin Belirtileri Nelerdir?

• Cilt kuruluğu
• Nefes darlığı
• Ödem
• Göğüs ağrıları
• Kas krampları
• Yüksek tansiyon
• Çok sık idrar yapma
• İdrarda kan görme ve ağrılı idrar
• Yorgunluk
• İştahsızlık
• Mide Bulantısı
• Kusma

Kreatinin Yüksekliği Nasıl Düşer?

Kreatinin yüksekliği aslında sadece bir belirtidir. Önemli olan bu belirtinin altında yatan hastalığı bulmak ve onu tedavi etmektir. Bazen tedavisi çok basit olabilmektedir. Örneğin çok ağır spor yapan ve yüksek miktarda protein tüketen kişiler, bu tempolarının seviyesini biraz düşürdükleri zaman kandaki kreatinin seviyesinde normalleşme görülür.

Fakat bu seviye yüksekliği bir böbrek hasarından veya organ yetmezliğinden kaynaklanıyorsa, bu önemli sorunu kökünden çözmedikçe, kandaki kreatinin seviyesi de düşmeyecektir.

Beslenme alışkanlıkları da değiştirilerek, kreatinin seviyesi düşürülebilmektedir. Bunun için ilk olarak kırmızı et tüketimini azaltmak, bunun yerine proteini baklagiller yolu ile almak gerekmektedir.

Lifli gıdalar da kreatinin dengesini yakalamak için çok faydalıdır. Sindirim sistemine destek olan lifler, en çok tohumlar, kepekli tahıllar, sebzeler ve meyvelerde bulunmaktadır.

Az su tüketen kişilerde de kreatinin artışı görülür. Bu nedenle bol su içerek, bu dengeyi sağlayabilirsiniz. Su içemeyen insanlardan iseniz, suya limon sıkarak limonata şeklinde içebilirsiniz. Günde 2 fincandan çok olmamak şartı ile bitki çayları da tüketebilirsiniz. Özellikle idrar söktürücü özelliği olan adaçayı, bu konuda çok etkilidir.

Kreatinin Yüksekliği Nasıl Tedavi Edilir?

Normal seviyeden yüksek olan kreatinin, öncelikle idrar veya kan testi ile teşhis edilir. Eğer hekim böbrek hasarından şüpheleniyorsa, bu noktada tedaviyi ilerletir ve böbreğin neden hasar gördüğünü bulmaya çalışır.

Bunun haricinde, kreatinin seviyesinin yüksek olmasının nedeni kişinin beslenme düzeni ise hastaya bir diyet ve beslenme programı hazırlanarak, kreatinin seviyesi normale çekilir.

Sporcularda, doğal olarak çok görülen bir durumdur. Et tüketiminin yanı sıra kaslara daha fazla güç vermek için kreatin tüketen sporcuların kanında ve kaslarında bol miktarda kreatinin bulunur.

Diyabet, hipertansiyon, böbrek yetmezliği, kalp ve damar hastalıkları gibi rahatsızlıkları bulunan kişilerin 6 ayda bir kreatinin seviyesini ölçtürmesi önemlidir.

Kreatinin Kaç Olduğunda Tehlikeli Olur?

Kreatinin ölçümü mg/dL ile yapılmaktadır. Kandaki kreatinin miktarının desilitre başına 0.8-1.2 arasında olması beklenir. Bunun üzerinde ve altındaki oranlar, böbrek hastalığına işaret ediyor olabilir.

Kreatinin Düşüklüğü Nedir?

Kreatinin, karaciğer tarafından üretilir. Eğer bir kişinin kanında yeterli miktarda kreatinin bulunmuyorsa, sorun ilk olarak karaciğerde aranız. Buna ek olarak yetersiz beslenme ve düşük kas hacmi de kreatinin düşüklüğüne sebep olacaktır.

Gebelik de aşırı idrar üretimine bağlı olarak su kaybına neden olduğu için kreatinin  düşüklüğüne neden olabilir. Anne adaylarında görülen kreatinin düşüklüğü, doğumdan sonra kendiliğinden yok olur.

Bu düşüklük, yükseklik gibi zararlı değildir. Genel olarak yaşlı insanlarda veya yetersiz beslenen kişilerde görülür. Karaciğerde sorun olması nedeni ile kreatinin yaşanması, çok nadir rastlanılan bir durumdur.

Kreatinin Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?

• Kilo kaybı
• Baş dönmesi
• Karaciğer hastalığı belirtileri
• Mide bulantısı
• Yorgunluk
• Sarılık
• Karın ağrısı
• Şişlik
• Kanlı dışkı
• Çok koyu renkli dışkı
• Kas güçsüzlüğü
• Kas ağrıları

Tıpkı yüksekliğinde olduğu gibi kreatinin düşüklüğünde de buna sebep olan hastalığın üzerine gidilir. Kas kütlesi zayıf ise bu güçlendirilmeye çalışılır, sorun karaciğerde ise karaciğer tedavi edilir.

Kreatinin Hakkında Son Öneriler

• Aşırı tuz tüketmeyin. Tuz tüketimi vücutta ödem yapabilir ve bu da kreatinin seviyesini yükseltir.
• İlaçlar da kreatinin dengesizliğine yol açabilir. Eğer ilaç kullanımı sonrasında kreatinin düşüklüğü veya yüksekliği belirtilerini kendinizde görüyorsanız, doktorunuzu bu konuda bilgilendirin.
• Günde en az 2 litre su için. Uzun süreli susuz kalmak da kreatinin seviyesini yükseltecektir.
• Günlük düzenli egzersiz yapın. Günde yapacağınız 10 dakikalık egzersizler bile kas kütlenizi muhafaza etmenizi sağlayacaktır.
• Kreatinin seviyeniz yüksek çıkmış ise daha az protein tüketin ve yoğun ağırlık antrenmanlarınızı biraz olsun hafifletin.