Kuduz Nedir?
Halk arasında bilindiği gibi sadece köpeklerin değil birçok hayvanın ısırması sonucu bulaşan bir hastalıktır. Kuduz, beyin iltihaplanmasına yol açar ve kişiyi ölüme götürür. Bir virüs hastalığıdır.
Kuduz, Hangi Hayvanlardan Bulaşır?
Kuduz doğada yaşayan kurt, tilki, domuz, çakal, ayı ve sırtlan gibi vahşi hayvanlardan bulaşır. Bu hayvanlara ek olarak istisnai bir yarasa türü de kuduz virüsünü taşımakta ve bulaştırmaktadır. Kuduz virüsü, bu hayvanlardan köpek, eşek, kedi gibi evcil hayvanlara geçerek, bu hayvanlarda da varlığını sürdürebilir.
Kuşlar, fareler, tavşanlar veya tavuklarda görülmez. Yukarıdaki hayvanların tamamı, kuduz virüsü nedeni ile ölürler. Sadece yarasalar, bu hastalığı taşımalarına rağmen ölmezler.
Kuduz virüsü, hasta hayvanların insanları ısırması sonucunda aktarılır. Çok nadir de olsa, bu hayvanların salyalarının insan yarasına denk gelmesi ile virüs kapılabilir. Kedi ve köpekler tarafından bulaştırılan hastalıklar genelde hayvanın bir şekilde rahatsız edilmesi neden ile ortaya çıkmaktadır.
Kuduz Hayvanlar Nasıl Olur?
- Öncelikle kuduz hayvan, en geç 1 hafta içerisinde ölür.
- Başlangıçta korkak olurlar.
- Çok sık idrara çıkar ve aşırı su içmek isterler.
- Sahibinin emirlerini dinlememeye başlarlar ve hatta hastalık ilerledikçe sahibine de saldırabilirler.
- Köpekler evleri terk ederler ve bir daha geri gelmezler.
- Salya miktarı giderek artar.
- Dengelerini kaybetmeye başlarlar ve felç oldukları için yürüyemez hale gelirler.
İnsan Nasıl Kuduz Olur?
Kuduz virüsü insan bünyesine girdiği anda beyni hedefler ve oraya gittikten sonra da üremeye başlar. Bu süreç oldukça yavaştır. Virüs girdikten sonra insan üzerindeki etkilerin görülmesi 20 günden 2 aya kadar sürebilmektedir.
Isırık yeri beyne yakınsa veya yara büyükse, bu süre genelde daha kısa olur. Bazı vakıalarda kuluçka süresi olarak adlandırdığımız bu süre birkaç gün olabilirken, bazılarında ise 1 yılı bile bulabilmektedir.
Kuduz Şüphesi Varsa Neler Yapmak Gerekir?
Öncelikle herhangi bir hayvan ısırığından sonra ısırılan bölge, bol su ve sabun ile yıkanmalıdır. Sadece bu işlem bile, kuduzun gelişme riskini %90 oranında düşürmektedir. Buna ek olarak eğer mümkünse, ısıran hayvanın gözetim altında tutulması çok önemlidir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, kuduz olan hayvan maksimum 1 hafta içerisinde ölür.
Gözlem altında tuttuğunuz hayvan eğer 1 haftadan uzun süre hayatta kalmış ise kuduz riski ortadan kalkmış olacaktır. Bu sayede siz de hayatınıza normal bir şekilde, şüphe duymaksızın devam edebilirsiniz.
Isırılma sonrasında ilk yapılması gereken şey, elbette en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak olacaktır. Olayın nasıl geçtiği hakkında hekimi detaylıca bilgilendirin. Yaranın yeri ve durumu hakkında, hekim detaylı bir inceleme yapacaktır.
Kuduz Olmamak İçin Neler Yapılmalı?
Hayvan sizi ısırdıktan sonra hayvana şiddet uygulamayın. Muhtemelen o da çok korktuğu için sizi ısırdı veya kendinde değildi. Eğer başka bir insanı öldürme riski yoksa ve gözetim altında tutulma şansı varsa, hayvanı kesinlikle öldürmeyin.
Tanımadığınız hayvanlara yaklaşmayınız.
Hayvanlara psikolojik eziyet yapmayınız.
Evde veya herhangi bir yerde sorumlu olduğunuz hayvanların aşılarını zamanında yaptırınız.
Yavrusu olan hayvanlara yaklaşmayınız, anneler çok korumacı olacaktır.
Evcil hayvanlarınızı başıboş bırakmayınız, daima kontrolünüz altında durmalılar.
Her türlü ısırılma veya yaralanmada, en kısa zamanda bol su ve sabun ile bölgeyi yıkamalısınız.
Yemek yiyen hayvanlardan uzak durmalısınız.
Hasta veya yardıma ihtiyaç duyan bir hayvan görürseniz, yaklaşmak yerine belediye ekiplerine haber vermelisiniz.
Kuduz Aşısı Nedir?
Kuduz riski söz konusu ise en etkili korunma yöntemi aşıdır. Günümüz teknolojisi ile üretilen aşılar, yan etkileri hemen hemen hiç olmayan güvenli aşılardır ve yüksek oranda koruma kabiliyetine sahiptir.
Aşılar ısırılma sonrasında 3, 7, 14, 28 ve 90. günlerde birer doz olarak koldan yapılırlar. Kişi daha önce kuduz aşısı olmuş ise bu sürece hekim karar verecektir. Veteriner gibi hayvanlar ile çok içli dışlı olan bazı meslek sahiplerinin düzenli olarak bu tip aşıları yaptırması gerekmektedir.
Kuduz riski çok yüksek ise özel içerikli antikuduz serumları da kullanılmaktadır.
Başlıklar
Cevap Bırak