Lenfoma Nedir? Neden Oluşur ve Kaşıntı Yapar?

Lenf sistemi, bağışıklık sistemimizin bir parçasıdır. Lenfoma ise bu sistemde gelişen kanser türüne verilen isimdir. Vücudun savunma sisteminin en önemli parçası olan beyaz kan hücrelerinin, anormal çalışması nedeni ile ortaya çıkmaktadır.

Bu tümörlerin en çok yerleştiği yerlerden birisi de lenf bezleridir. Bu hastalığın ilk belirtileri olarak ateş, ani kilo kaybı, geceleri terlemeler, kuru öksürük ve kronik yorgunluk görülmektedir. Tedavi yöntemleri ise birçok kanser türünde olduğu gibi radyoterapi, kemoterapi ve immünoterapidir.

Günümüzde Lenfoma hastalığının neden ortaya çıktığı tam olarak bilinmese de zayıflamış bağışıklık sistemi, en önemli risk faktörü olarak görülmektedir. Hastalık bazı kişilerde hızlı, bazı kişilerde ise yavaş ve derinden yayılabilmektedir.

Lenfoma Nedir?

Lenfoma, lenfositler üzerinde oluşan bir kanser türüdür. Lenfositler ise vücudumuzun enfeksiyon ve birçok hastalığa karşı savaşmasını sağlayan bir savunma sistemi parçasıdır. Lenfoma, bu lenfositlerin anormal derecede büyümesi ve çoğalması nedeni ile ortaya çıkmasıdır. Bazen ise normalde çoktan ölmesi yani parçalanması gereken lenf bezlerinin, yaşamaya devam etmesi ve daha sonra anormal boyutlara ulaşması nedeni ile de gerçekleşmektedir.

Günümüzde 70’den fazla lenfoma türünün olduğu bilinmektedir. En çok kemik iliği, bademcikler, timüs bezi, dalak ve lenf bezleri üzerinde görülmektedir.

Lenf Kanseri Evreleri Nelerdir?

Birçok kanser türü gibi lenf kanserinin de 4 evresi bulunmaktadır. Bu evreler, lenfomaların durumu ve yayılma hızlarına göre belirlenmektedir.

İlk evrede kanser henüz organ veya bir lenf nodu üzerinde bulunur. İkinci evrede ise kanser iki lenf nodunda veya organda ya da ona en yakın lenf nodlarında bulunmaktadır. Üçüncü evrede ise kanser, vücudun her iki tarafında ve çok sayıda lenf düğümlerinde görülür. Son evrede ise kanser bir organda veya yakın lenf düğümlerinin de ötesinde görülebilmektedir.

Hastalık ilerledikçe karaciğer, akciğerler veya kemik iliğine de yayınlanmaktadır. Son evre tehlikelidir fakat günümüzde başarılı sonuçların da alındığı görülmektedir.

Lenf kanserinde hastalar, belirtilerine göre ikiye ayrılmaktadır. İlk gruptaki hastalarda kilo kaybı, terleme veya ateş görülmez. Diğer gruptakilerde ise görülür ve bunlara çok daha hızlı ve sert bir tedavi sürecinin uygulanması gerekir.

Lenfoma Neden Olur?

Lefomanın neden ortaya çıktığı tam olarak bilinmese de en güçlü risk faktörü olarak hücre büyümesini kontrol eden genlerin düzgün çalışmaması gösterilmektedir.

Bağışıklık sisteminin ilaçlar ile veya organ nakli gibi durumlar ile bastırılması, HIV veya AIDS gibi çeşitli enfeksiyonlara maruz kalmak, Çölyak gibi otoimmün bir hastalık sahibi olmak, radyasyona ya da kimyasallara maruz kalmak veya aşırı kilolu olmak da, lenf kanserine yakalanma riskini önemli ölçü de artırmaktadır.

Lenfoma Belirtileri Nelerdir?

• Kalıcı yorgunluk.
• Hızlı kilo kaybı.
• Gece terlemeleri.
• Yüksek ateş.
• Kaşıntı.
• Deride döküntü.
• Kuru öksürük.
• Kemik ağrısı.
• Nefes darlığı.
• Dalak büyümesi.
• Kanserli kitlenin deri altından basınç yapması.
• Cilt kıvrımlarında döküntü görülmesi.
• İshal veya kabızlık gibi bağırsak sorunları.
• Karın ağrısı.

Bu belirtileri tamamı elbette lenfoma hastalığını işaret etmez. Bakteri veya virüs kaynaklı da kişinin lenf bezleri şişebilir. Bu durum kanseri göstermez. Lenf bezlerindeki bu büyüme eğer çok uzun süre devam ederse, o zaman Lenf kanseri şüphesinden söz edilebilir. Belirtileri görmeniz durumunda mutlaka doktora giderek bir kan tahlili ve bir ultrason görüntülemesi neticesinde, lenfoma varlığının olup olmadığını kontrol ettirmeniz gerekir.

Lenfoma Türleri Nelerdir?

Lenf kanseri B ve T olarak isimlendirilen iki ana beyaz kan hücresi nedeni ile ortaya çıkar. Hodgkin lenfoma ve Hodgkin dışı lenfoma ise iki ana türe verilen isimdir.

Hodgkin Lenfoma Nedir?

Kemik iliğinde bulunan tümör hücreleri ile varlığı anlaşılır ve oldukça nadir görülmektedir. Lenf kanserinin en tehlikesiz olanıdır. Erken teşhisle tedavideki başarı oranı çok yüksektir.

En çok boyun, koltuk altı ve göğüs bölgesinde görülmektedir. Lenf bezlerinden yayılır. Hastalığın son evresinde ise kemik iliği ve akciğerler gibi vücudun farklı bölgelerinde de görülebilir. En çok genç erkeklerde görülür.

Hodgkin Dışı Lenfoma Nedir?

Lenf kanserinin en yaygın olarak görülen türüdür. Doktorlar tarafından en çok bu tür görüldüğü için aslında direkt olarak Lenfoma adı ile de bilinmektedir. Lenf nodlarında veya dokularında başlar fakat daha sonra cildi etkileyebilir. İlk türün aksine daha çok yaşlılarda görülse de, her yaştan insanda da görülme ihtimali bulunmaktadır.

Tedavi sürecinin belirlenmesinde hastalığın yavaş mı ilerlediği yoksa agresif mi çoğaldığı dikkate alınmaktadır.

Lenfoma Nasıl Anlaşılır?

Kişi ilk olarak cildinin altında ele bile gelebilecek nodülleri keşfeder. Bunun sonrasında doktor el ile muayene yapar ve lenfomadan şüphelenmesi durumunda, tanıyı kesinleştirmek için bir takım testler ister.

Kanser şüphesi doktorda yer etmiş ise biyopsi isteyecektir. Burada aynı zamanda hangi tür lenfoma olduğu da tespit edilmiş olacaktır. Patoloji incelemesi sonucunda tedavi süreci ilerleyecek veya kişinin Lenfoma olmadığı anlaşılacaktır.

Doktorlar bu süreçte BT, PEt veya MRG gibi görüntüleme testlerine ek olarak, kan testleri de talep edebilmektedir.

Günümüzde lenfoma tedavisinin başarısını artırmak adına hastalığın alt tipinin de doğru bilinmesini sağlayan genetik testler yapılmaktadır.

Lenf Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?

Hastalığın durumu, hastanın yaşı, lenf kanserinin büyüme ve yayılma hızlarına ek olarak hastalığın evresi, tedavi sürecinin nasıl tasarlanacağı üzerinde etkili olacaktır.

Yazımızın orta bölümlerinde de belirttiğimiz gibi lenfoma hastalığının agresif ve yavaş büyüyen olmak üzere iki türü bulunmaktadır.

Eğer hastalık yavaş büyüyen türe sahipse, doktorlar hastayı izleme yolunu tercih ederler. Bu tür vakıalarda hasta ömür boyu bile izlenebilir ve sağlıklı bir şekilde yaşayabilir. Elbette düzenli olarak fiziki muayene, kan tahlilleri ve görüntüleme testlerinin yapılması zorunludur.

Kemoterapi: Kanserli hücreleri öldürmek için hastaya damardan kimyasal içerikli ilaçlar enjekte edilir. Bu tedavi sürecinde de hastalığın evresi ve seyri önemlidir. Tedavi sürecinde sağlıklı hücreler de zarar görür ve kişide çok sayıda farklı hastalık ve ağır yan etkiler ortaya çıkabilir.

Radyoterapi: Işın tedavisi olarak da bilinen  bu türde, kanserli hücreler öldürülür ve sınırlı bir bölgeye uygulama yapılır. Hastalığın seyrine göre geniş bir bölgeye de ışın tedavisi uygulanabilir. Buna ek olarak destek amaçlı kişi aynı zamanda kemoterapi de görebilir. Yan etkileri arasında ağız kuruluğu, boğazda tahriş, yorgunluk, iştahsızlık, saç ve kıl dökülmeleri ve deri dökülmeleri görülebilir. Belirtiler, ışınların uygulandığı bölgeye göre değişecektir.

İmmünoterapi: Lenfoma tedavisinin daha etkili olması için genelde kemoterapi ile birlikte uygulanmaktadır. İlaç tedavisidir ve verilen ilaçlar kendilerini kanserli hücreye yapıştırır ve bağışıklık sistemini uyararak, bu hücrelerin parçalanmasını sağlar.

Kök Hücre: Kemik iliğinin hasar gördüğü ve artık vücuda yeni kan üremediği durumlarda kullanılmaktadır. Buna ek olarak kemoterapi ve ışın tedavisi ile hasar göre kan hücrelerini değiştirmek için de kullanılmaktadır.

Cerrahi Müdahale: Kanserli bölge ve çevresindeki bir miktar sağlıklı bölgenin çıkarılması ile hastalıktan tamamen kurtulunması amaçlanmaktadır.

Lenf Kanseri Tedavisi Ne Kadar Sürmektedir?

Net bir tedavi süresi vermek mümkün değildir. Tedavi süresini hastalığın evresi, türü ve kişinin bünyesi gibi faktörler etkileyecektir. Tedavi başarı ile sonuçlanırsa, kişi hastalığın tekrarlamadığından emin olmak adına rutin muayenelere gelmek zorundadır.

Tedavi sürecinde kişinin bağışıklık sistemi çökebilir. Bu durum tedavi başarı ile sonuçlansa da bir süre devam edebilir. Bu da kişinin enfeksiyonlara karşı savunmasız olmasına neden olur. Bu gibi durumlarda doktorun reçetesi ile hasta uzun süre ilaç kullanmak zorunda kalabilir.

Kısırlık da lenfoma tedavisinde görülen komplikasyonlar arasında yer almaktadır. Buna neden olan ise tedavideki radyoterapi ve kemoterapi sürecidir. Genelde bu durum geçicidir fakat nadiren de olsa kalıcı olabilir. Bu riski sıfırlamak adına tedavi gören kişi erkekse spermleri, kadınsa yumurtaları önceden alınarak muhafaza edilebilir.

Kişi Lenfoma tedavisi sonrasında tekrar bir kanser vakıası ile karşılaşmamak adına sigara içmemeli, dengeli beslenmeli ve düzenli egzersiz yaparak ideal kilosunu muhakkak korumalıdır.

Tedavi sürecinde çok yaygın olmasa da şeker hastalığı, depresyon, katarakt, tiroid bozuklukları, böbrek hastalıkları, akciğer ve kalp hastalıkları da ortaya çıkabilmektedir.

Lenf Kanseri Hastaları Ne Kadar Yaşar?

Hastalık eğer yavaş ilerliyorsa, kişi normal insanlar gibi ömrünün sonuna kadar da yaşayabilir. Hızlı ilerlemesine rağmen tedavi edilmeyen kişiler ise birkaç hafta içerisinde dahi ölebilir. Agresif lenfomalar çok hızlı ilerlemektedir.

Lenf Kanseri Hastalarına Tavsiyeler

• Uyku düzeninize dikkat edin. Çok fazla uyumak veya az uyumak, gün içerisindeki enerjinizi bozmakla kalmayıp, bağışıklık sistemini de güçsüz düşürecektir. Gerekirse gün içerisinde de size güç katacak kısa uyku evreleri yapabilirsiniz.
• Doktorun da onayı ile beraber basit egzersizler yapın.
• Nefes alma terapilerine katılın. Bu sayede stres düzeyinizde önemli ölçüde azalma göreceksiniz.
• Sağlıklı beslenin ve sağlıksız olan tüm hazır gıdalardan uzak durun. Kafeinli içecekleri tüketmeyin.
• Bol bol su için.
• Sizi depresyona itebilecek insanlardan ve ortamlardan uzak durun.
• Farklı hastalıklarınız varsa mutlaka bunu doktorunuz ile paylaşın.
• Yaşam alanınızı daha rahat hareket edebileceğiniz şekilde dizayn edin. Sık kullandığınız nesneler daha yakınınızda olsun.
• Sevdikleriniz ile sık vakit geçirin. Tüm kanser türlerinde moral çok önemlidir.
• Ailenizin veya arkadaşlarınızın size karşı içtenlikle gösterdiği destek taleplerini lütfen geri çevirmeyin.

Lenf kanseri olan tüm okurlarımıza acil şifalar diliyoruz. Hastalık ile alakalı kısa öykünüzü veya sormak istediğiniz soruları aşağıdaki yorum kutucuğundan bize iletebilirsiniz.