Otizm Belirtileri Nelerdir? Otizmli Biri Doktor Olabilir Mi?
Otizm küçük yaşta başlayan ve hayat boyu devam eden bir gelişim bozukluğudur. Otizmli bireyler, etrafındaki kişiler ile normal iletişim kuramazlar. Tanısı çok kolay konan bir bozukluktur ve erken tanı sayesinde, kişinin hayata uyum sağlama şansı önemli ölçüde artmaktadır.
Otizm Nedir?
Otizmin günümüzde neden ortaya çıktığı halen kesin olarak tespit edilememiştir. Genetik yatkınlık nedeni ile ortaya çıktığı yönündeki tahminler kuvvetlidir. Yine nedeni bilinmemekle beraber, erkek çocuklarında kız çocuklarına göre çok daha yaygın olarak görülmektedir. Otizm olan bireylerin yarısından fazlasında, zeka geriliği görülürken, 10’da 1’lik bölümünde ise üstün zeka görülmektedir.
Toplumda her otizmli bireyin üstün zekalı olduğuna dair yanlış bir düşünce bulunmaktadır, maalesef gerçekte böyle bir şey söz konusu değildir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, %10’luk bir kesim üstün zekalı olmaktadır. Geçmişe baktığımızda birçok dahi ve sanatçının, otizmli olduğunu görebiliriz.
Otizm olan bireylerin her birinde farklı durum bozuklukları görülebilir. Bazı bireyler çok hareketli olurken, bazılarında ise duygu bozuklukları görülebilir. Epilepsi ve dikkat eksikliği, yine otizmli bireylerde çok yaygın olarak görülen sorunlar arasındadır.
Otizm Belirtileri Nelerdir?
Her hareketli veya dikkat eksikliği bulunan çocuk, elbette otizmli değildir. Bir çocuğa otizm tanısı konulabilmesi için aşağıdaki belirtilerin büyük bölümünü üzerinde taşıyor olması gerekir.
Otizmli bireylerde görülen yaygın belirtileri, hemen aşağıda listeledik. Çocuğunuzda otizm şüphesi görüyorsanız, aşağıdaki belirtilerin kaç tanesinin onda da var olduğunu aşağıdaki yorum bölümünden bize yazar mısınız? Elbette çoğu belirtinin olduğunu düşünüyorsanız, en kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekecektir. Yazımızın giriş bölümünde de ifade ettiğimiz gibi, otizmde erken tanı çok önemlidir. İşte otizmli çocuklarda görülen belirtiler;
- İsmi ile seslenilmesine rağmen tepki vermemesi.
- Çevreleri ile çok ilgili olmamaları.
- Aşırı hareketli veya tam tersi aşırı hareketsiz olmaları.
- Göz teması kurmakta çok zorlanmaları.
- Fiziksel temaslardan hiç zevk almamaları ve bunu geri çevirmeleri.
- Öpülmeyi hiç sevmemeleri.
- Geç konuşmaları.
- İnsanlardan daha çok, cansız nesnelere ilgi duymaları.
- Konuşmayı bilmelerine rağmen, sadece birkaç kelime ile konuşmaya çalışmaları.
- Topluluk içinde diyalog kurma sorunu.
- Yaşıtlarının oynadıkları oyuna katılmama. Tek durmak isteme.
- Konuşmayı genel olarak bir iletişim aracı olarak görmeme.
- Ses tonlarında bir tuhaflık, tekdüzelik olması.
- Bazı cansız nesnelere aşırı bağlanma.
- Herhangi bir şeye aşırı derecede takıntılı olma, bu çok gereksiz bir eşya veya küçük bir oyuncak olabilir.
- Düzen takıntısı olmaları.
- Rutinlerine aşırı bağlı olmaları.
- Tekrarlayan hareketler. El çırpma veya dönme.
- Hayal dolu oyunlar yerine, sürekli aynı hareketlerin yapıldığı oyunları oynama.
- Sürekli aynı oyunları oynama.
- Çok inatçı ve sinirli olabilme.
- Kalabalık ortamlarda korkma ve terleme.
- Çok yemek yeme.
- Acıya karşı çok dayanıklı olma.
- Esprileri anlamama.
- Normal çocukların öğrenme şekillerine uymama.
- Tehlikelerden korkmama.
Otizm Nasıl Tedavi Edilir?
Otizm, erken tanı ile üstünden gelinebilecek bir bozukluktur. Tedavide amaç, kişinin bireysel yeteneklerini geliştirmek ve onun sosyal ortama uyum sağlamasını sağlamaktır. Bu yönde, otizmli bireylere özel terapiler ve eğitimler tasarlanmaktadır. Bu tedavide sadece hekimlere değil, aile bireylerine de büyük bir görev düşmektedir.
Tıpkı küçük bir bebek gibi motor becerilerini geliştirme, konuşma terapileri ve iletişim kurma becerisi geliştirmeye yönelik detaylı eğitimler bulunmaktadır.
İlk aşamada tercih edilmese de, hastanın durumuna göre ilaç tedavisi de kullanılabilmektedir. İlaçlar, genelde otizme farklı bir ruhsal sorun daha eşlik ettiğinde kullanılmaktadır. Depresyon ve Obsesif Komplusif Bozukluk, bu hastalıklara örnektir. Otizm tedavisinde, sadece otizmli bireyler değil onların aileleri de eğitilir. Bu sayede kişinin topluma daha hızlı kazandırılması sağlanmaktadır.
Yetişkinlerde Otizm Bozukluğu
Genç yaşlarda tedavi görmüş ve erken tanı sayesinde belirli bir aşama almış olan bireyler, tek başlarına dahi yaşayabilir ve herhangi bir işte çalışabilir. Bireyde zeka geriliği söz konusu ise ömür boyu yardıma ihtiyaç duyacaktır. %10’luk dilim içerisinde olan üstün zekalı bireyler ise normal insanlar gibi yaşamak bir yana, dünyayı yerinden oynatacak kadar başarılı olabilir. Dahi olarak bildiğimiz bu insanlar, çok başarılı olmalarına rağmen sosyal becerileri yine de normal insanlara göre daha sınırlı olacaktır.
Malum yeni bir dizi (mucize doktor) çıkmasından dolayı, okurlarımız otizmli birey doktor olabilir mi? diye sorular yönelttiler. Yazının başlığını o şekilde atmamızın nedeni de budur. Otizmli bireyler doktor olabilir fakat bu çok istisnai bir durumdur. On binlerce otizmli çocuktan, ancak 1 veya 2 tanesi bu sonuca ulaşabilir. Burada hastalığın çok ilerlememiş olması, çocuğun üstün zekalı olması ve aile ile doktorların henüz erken evrede çocuk üzerinde ilgili olmuş olması gerekecektir.
Yukarıda otizmli bireylerin belirtilerini detaylıca listeledik. Çocuğunuzda bu yönde bir belirti görüyorsanız, en kısa zamanda bir çocuk psikiyatrisi ile iletişime geçmeli ve erken tanının nimetlerinden faydalanmalısınız.
Başlıklar
Cevap Bırak